ناسا و آژانس کاوش‌های هوافضای ژاپن (JAXA) درحال برنامه‌ریزی پرتاب اولین ماهواره چوبی دنیا به فضا هستند. این تلاشی خواهد بود در جهت پایداری بیشتر پروازهای فضایی.

این ماهواره، لیگنوست (Lignosat)، تنها به‌اندازه یک لیوان و از جنس چوب ماگنولیا است، و طبق اعلام هر دو سازمان فضایی، تابستان ۲۰۲۴ به مدار زمین ارسال می‌شود.

چوب‌ها در محیط خلأ نمی‌سوزند و فاسد نیز نمی‌شوند، اما هنگام ورود مجدد به اتمسفر زمین می‌سوزند و به ذرات ریز خاکستر تبدیل می‌شوند. درنتیجه، چوب ماده‌ای بسیار کاربردی و زیست‌تجزیه‌پذیر برای ماهواره‌های آینده خواهد بود. دانشمندان پس از آزمایش موفق چوب‌های نمونه خود در ایستگاه بین‌المللی فضایی (ISS)، باور دارند که ماهواره آزمایشی آن‌ها حالا می‌تواند به مدار زمین برود.

علی‌رغم محیط شدید فضا، شامل تغییرات دمایی بالا و قرارگیری درمعرض پرتوهای کیهانی قدرتمند، آزمایش چوب‌ها در مدت‌زمان ۱۰ ماهه نشان داد که هیچ‌گونه تجزیه و تغییرشکلی، از جمله ترک‌خوردن، تاب‌برداشتن، پوسته‌پوسته‌شدن یا آسیب سطحی، در چوب ایجاد نمی‌شود.

دانشمندان درنهایت از بین نمونه چوب‌های ماگنولیا، گیلاس و توس، چوب توس را انتخاب کردند. علت این است که احتمال جدایی یا شکست ماگنولیا در طول فرایندهای ساخت ماهواره کمتر است.

آغاز پایداری صنعت فضا با این ماهواره چوبی

بیش از ۸٫۴۰۰ تن جرم فضایی در مدار زمین درحال گردش هستند. بخش قابل‌توجهی از این جرم را زباله‌های فضایی، مانند ماهواره‌های خاموش و تکه‌های مرحله‌های راکت‌ها، تشکیل می‌دهند.

از طرف دیگر، فلزهای درخشان، مانند فلزهای سبک تیتانیم و آلومینیم، روشنایی کلی آسمان شب را بیش از ۱۰٪ در بخش‌های بزرگی از سیاره زمین افزایش می‌دهند. این امر آلودگی نوری محیطی را بیشتر می‌کند و باعث می‌شود تا رصد و مشاهده پدیده‌های فضایی دورتر دشوارتر شود.

همچنین فضاپیماهای ساخته‌شده از فلز بسیار گران‌قیمت هستند و تهدیدی برای ایستگاه فضایی بین‌المللی به‌شمار می‌روند. با بالاگرفتن فعالیت بخش خصوصی در صنعت فضا، انتظار می‌رود که تعداد ایستگاه‌های فضایی تا پایان این دهه میلادی افزایش یابد. همچنین فضاپیماهای سرنشین‌دار و حتی انسان‌های روی زمین نیز در معرض تهدید زباله‌ها و ماهواره‌های فلزی هستند.

پژوهشگران می‌گویند ماهواره‌های چوبی مانند لیگنوست روی کاغذ گزینه‌هایی پایدارتر به‌شمار می‌آیند. ساخت این ماهواره‌ها نیاز به منابع کمیاب ندارد و به‌عنوان زباله‌های فضایی آلودگی کمتری خواهند داشت.