بازار خودروهای تجاری در سال‌های اخیر در انتظار گوشه‌چشمی از سوی دولت و مسئولان بوده است تا بتواند تمام آن‌چه را در این سال‌ها تجربه کرده، جبران کند و فروش خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین باری و مسافری را متناسب با نیاز بازار هماهنگ کند.
با آن‌که نیاز به خودروهای تجاری بسیار شدید است و هر روز وضعیت فرسودگی ناوگان تجاری در هر دو بخش باری و مسافری بحرانی‌تر می‌شود، اما برنامه چندانی برای هماهنگی بین تولید، واردات و تقاضا در کشور در نظر گرفته نشده است که شاهد خروج تدریجی مدل‌های فرسوده و ورود مدل‌های صفر و به‌روز به ناوگان باشیم تا در نتیجه آن، هم از فرسودگی ناوگان خلاص شود، هم رونق به خطوط تولیدی خودروسازان بازگردد و هم بازار دوباره به تکاپو بیفتد.
گرچه در برخی از مقاطع گفته می‌شود بازار تجاری‌ها یا حتی تولید در میان خودروسازان در مقایسه با گذشته رونق پیدا کرده است، اما به‌گفته یکی از کارشناسان بازار خودروهای تجاری، باید به این موضوع توجه داشت هنوز هم این صنعت و بازار با روزهای درخشان و ایده‌آل خود فاصله بسیاری دارد.
تاثیر رشد تولید خودروهای تجاری بر بازار
یکی از کارشناسان بازار خودروهای تجاری در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» با اشاره به افت‌وخیز در تولید این خودروها طی ماه‌های اخیر عنوان کرد: «در شرایطی که آمارهای منتشرشده ازسوی وزارت صمت نشان از رشد تولید در میان تجاری‌های باری سنگین و نیمه‌سنگین چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی دارد، اما تاثیر این رشد تولید در بازار چندان مشخص نیست.»
میلاد خاموشیان در ادامه بیان کرد: «بازار تجاری‌ها به‌ویژه در بخش باری‌های سنگین به اندازه‌ای در این سال‌ها تشنه بوده است که تولید داخلی فعلی حتی به‌رغم رشد هم نمی‌تواند پاسخگوی این خودروها باشد.»
وی در ادامه افزود: «اگر خودروسازان با تمام ظرفیت خود، تولید را ادامه دهند، شاید بتوان به نوسازی خودروهای فرسوده تجاری به شرط کمک‌ها و تسهیلات دولتی امیدوار بود. اگر درحال‌حاضر حتی واردات هم انجام شود، اما تسهیلات چندانی به خریداران نشود؛ باتوجه به شرایط کار در این بازار، نمی‌توان امید چندانی به نوسازی خودروها داشت.»
امیدی به واردات تجاری‌های کارکرده نیست
خاموشیان در ادامه با اشاره به این‌که تکلیف واردات این خودروها هنوز کاملا مشخص نیست و همچنان طرفداران و مخالفان بسیاری دارد، اظهار کرد: «در سال‌های اخیر شاهد آن بودیم که واردات این خودروها به‌منظور کمک به تامین تقاضای بازار انجام شد.»
وی ادامه داد: «هرچند امروز تعداد چشمگیری کامیون و کشنده به بازار داخلی رسیده، اما قیمت نهایی این خودرو که متاثر از هزینه‌های گمرکی و وارداتی و دخالت دلالان است، باعث شده است این خودروها با اقبال زیادی در بازار کشور مواجه نشوند.»
وی ادامه داد: «قرار بود این خودروها به‌نوعی تنظیم‌کننده قیمت در بازار باشند، اما درحال‌حاضر قیمت‌های بسیاری بالایی دارند که متقاضیان را در صورت وجود، مجبور به خرید اقساطی می‌کند.»
وی گفت: «البته در این صورت هم هرکسی توان خرید ندارد، چراکه هم اقساط این خودروها زیاد است و هم در نهایت با حساب سود، قیمت تمام‌شده بسیار فراتر از رقم واقعی این خودروها می‌ایستد و همین موضوع بسیاری از خریداران را منصرف می‌کند.»
توان خرید و نوسازی کامیون‌های فرسوده وجود ندارد
این کارشناس صنعت بازار خودروهای تجاری همچنین اظهار کرد: «در ماه‌های اخیر باتوجه به آمارهایی که از تولید خودروسازان داخلی منتشر می‌شود، شاهد بودیم تجاری‌های سنگین برخلاف برخی بخش‌ها با افزایش تولید همراه هستند، اما تولید به اندازه‌ای در سال‌های اخیر افت کرده که این روند صعودی، تنها بخشی از آن را جبران می‌کند و حریف نوسازی ناوگان فرسوده نمی‌شود.»
وی گفت: «حتی اگر حجم تولید داخل در کنار مدل‌های وارداتی برای نوسازی ناوگان کافی باشد، باید این را هم در نظر گرفت که توان خرید و نوسازی با این قیمت‌ها زیاد بالا نیست.»
وی در ادامه تصریح کرد: «دولت، وزارتخانه و سایر سازمان‌ها، باید برنامه‌های دقیقی برای ارائه تسهیلات به این خودروها داشته باشند تا مشوقی برای مالکان خودروهای فرسوده شود و آن‌ها را به سمت نوسازی و استفاده از مدل‌های جدید سوق دهد.»
وی همچنین بیان کرد: «حتی اگر کار مناسب و کافی برای این خودروها وجود داشت و نرخ کرایه حمل متناسب با تورم و رشد قیمتی این خودروها، افزایش یافته بود، می‌شد به خرید این خودروها بدون کمک‌های دولتی امیدوار بود.»
وی در پایان اظهار امیدواری کرد که هرچه سریع‌تر با کمک دولت و بانک‌ها و خودروسازان داخلی، فضای رقابتی در بازار داخلی ایجاد شود و ناوگان داخلی امکان نوسازی پیدا کند.