جوان آنلاین: بررسی تغییرات رشد نقدینگی سالانه در دورههای قبل و بعد از ساخت مسکن مهر نشان از آن دارد که نه تنها در زمان ساخت مسکن مهر با تکیه بر اعطای مستقیم پایه پولی، تفاوتی در رشد نقدینگی ایجاد نشد بلکه به خوبی خلق نقدینگی به سمت ساخت مسکن و رفع نیاز مردم و رشد اقتصادی کشور هدایت شد، بنابراین ضروری است دولت چهاردهم با بهرهگیری از این تجربه، استفاده از خط اعتباری برای پیشبرد طرحهای مسکن و سایر طرحهای توسعهای را پیگیری کند.
رئیسجمهور فقید دولت سیزدهم مهمترین اولویت خود را تأمین مسکن و حل مسئله مسکن میدانست و طرح نهضت ملی مسکن، طرح دولت سیزدهم برای خانهدارکردن افرادی بود که فاقد مسکن و واجد شرایط دریافت حمایتهای دولتی در این زمینه هستند.
هرچند با پیگیریهای رئیسجمهور شهید این طرح تا حدی پیش رفت، اما تأمین مالی آن همواره با مشکلاتی همراه بود و بانکها همکاری لازم را نداشتند. در حالی که قرار بود براساس ماده۴ قانون جهش تولید مسکن، بانکها ۲۰درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن پرداخت کنند، اما آمارهای وزارت راه و شهرسازی نشان میدهد تنها حدود ۲۵درصد این ماده تحقق یافته است و بانکها به ۷۵درصد از تعهدات خود عمل نکردند، با این حال پیش از این تجربه مسکن مهر وجود داشت که نحوه تأمین مالی آن دلالتهایی برای امروز کشور دارد.
در مسکن مهر ۴۵هزارمیلیارد تومان از سوی بانک مرکزی به صورت خط اعتباری در اختیار بانک مسکن قرار گرفت. با استفاده از این منابع، حدود ۴میلیون مسکن از جمله مسکن در زمینهای حمایتی، خودمالک شهری و خودمالک روستایی تأمین مالی شد و بیش از ۱۲میلیون خانواده از این موضوع بهرهمند شدند، البته این موضوع با انتقادهایی هم همراه بود. مهمترین نقد به تورمزایی این روش اشاره داشت. در واقع منتقدان معتقد بودند این شیوه تأمین مالی به رشد پایه پولی و رشد نقدینگی و در نهایت به تورم منجر خواهد شد.
نگاهی به آمار پایه پولی و نقدینگی در دوره مسکن مهر و مقایسه آن با دورههای بعد و قبل نشان میدهد رشد پایه پولی در این دوره حتی کمتر از دورههای قبل و بعد است و رشد نقدینگی تفاوت معناداری ندارد.
به عبارت دیگر مسکن مهر به رشد معنادار نقدینگی منجر نشد تا به تبع آن تورم آن سالهای کشور را بتوان به این موضوع ربط داد. لازم به ذکر است علت اینکه به رغم تزریق پایه پولی، رشد پایه پولی و نقدینگی تغییر چندانی نداشت، به بحث درونزایی پول برمیگردد که در جای دیگری باید مفصل به آن پرداخت.
از ابتدای دولت سیزدهم نیز عدهای از کارشناسان با بیان اینکه اعطای خط اعتباری تورمزاست، با پرداخت آن برای ساخت مسکن مخالفت کردند، با این حال از ابتدای دولت سیزدهم تا پایان سال۱۴۰۲، پایه پولی حدود ۶۰۰هزارمیلیارد تومان افزایش یافت، بدون اینکه یک ریال آن صرف ساخت مسکن شود. در صورتی که نصف این مبلغ نیز به مسکن ملی اختصاص مییافت، امکان تأمین مالی حدود یکمیلیون واحد با نرخ ۱۸درصد فراهم میشد.
بررسی تغییرات رشد نقدینگی سالانه در دورههای قبل و بعد از ساخت مسکن مهر نشان از این دارد که نه تنها در زمان ساخت مسکن مهر با تکیه بر اعطای مستقیم پایه پولی، تفاوتی در رشد نقدینگی ایجاد نشد بلکه به خوبی خلق نقدینگی به سمت ساخت مسکن و رفع نیاز مردم و رشد اقتصادی کشور هدایت شد، بنابراین ضروری است دولت چهاردهم با بهرهگیری از این تجربه، استفاده از خط اعتباری برای پیشبرد طرحهای مسکن و سایر طرحهای توسعهای را پیگیری کند.
source