جوان آنلاین: با روی کار آمدن دولت چهاردهم در ایران و قرار گرفتن برنامه هفتم توسعه به عنوان نقطه مرجع برنامه‌ریزی در سال‌های آتی کشور، اولویت مهم برای وزیر نفت جدید ساخت پتروپالایشگاه‌هاست. پیش‌بینی‌شده است پروژه‌های پتروپالایشگاهی با مجموع ظرفیت روزانه ۵/۱ میلیون بشکه نفت‌خام و میعانات گازی باید تا پایان این دولت تکمیل شود و مهم‌ترین مشوق‌های مربوط مسئله تهاتر ۳۰۰هزار بشکه‌ای نفت‌خام در روز برای خرید تجهیزات و فناوری لازم برای فرایند پتروپالایشگاهی و تخصیص تنفس خوراک نفت‌خام یک‌ساله به واحد‌های در نزدیکی بهره‌برداری است.
پتروپالایشگاه‌ها که از ادغام پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها حاصل می‌شوند، در کشور‌های دنیا به شدت مورد توجه قرار گرفته‌اند، به ویژه توسعه مینی‌پتروپالایشگاه‌ها در شرق آسیا با جدیت در دستور کار قرار دارد، به طوری که در چین چندصد پتروپالایشگاه کوچک راه‌اندازی شده است.
بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند ما هم مانند چین باید به سمت توسعه پتروپالایشگاه‌ها برویم و از مزیت‌هایش بهره ببریم.
توسعه پتروپالایشگاه‌ها بار‌ها مورد تأکید مقام معظم رهبری، رسانه‌ها، کارشناسان و مسئولان قرار گرفته است. در اسناد بالادستی همچون برنامه هفتم توسعه نیز برای این موضوع چارچوب‌های قانونی مشخص شده است.
احداث پتروپالایشگاه همانگونه که در برنامه هفتم توسعه ایران آمده، عنصری حیاتی برای رشد و توسعه اقتصاد ایران است. این رویکرد متمرکز برای تحول صنعت نفت ایران، به ویژه در زمان وزیر نفت جدید ضروری است.
ظرفیت صادرات محصولات با ارزش‌افزوده بالا برای ایران: ظرفیت استراتژیک ایران برای صادرات محصولات پتروپالایشگاهی برای موقعیت منطقه‌ای آن و همچنین برای ایجاد مشارکت با کشور‌های همسایه بسیار مهم است. ساخت پتروپالایشگاه‌ها توانایی ایران را برای استفاده از موقعیت منحصربه‌فرد و پویایی ژئوپلتیک خود افزایش می‌دهد.
کاهش اثر تحریم‌ها: تکمیل زنجیره ارزش نفت‌خام از جمله ساخت پتروپالایشگاه‌ها، ایران را قادر می‌سازد به سمت تجارت غیرتحریمی مشتقات نفتی حرکت کند. این رویکرد برای کاهش تأثیر تحریم‌ها و تضمین رشد مداوم صنعت نفت ایران ضروری است.
تقاضای رو به رشد بازار: با توجه به تقاضای بالا و رو به رشد سالانه برای محصولات پتروپالایشگاهی، بازار فرصت قابل توجهی برای رشد اقتصادی دارد. ساخت پتروپالایشگاه‌ها به این بازار کلیدی وارد می‌شود و ارزش‌افزوده بالایی برای صادرات نفت‌خام ایران ایجاد می‌کند.
لزوم اولویت وزیر جدید نفت ایران برای ساخت پتروپالایشگاه
با روی کار آمدن دولت چهاردهم در ایران و قرار گرفتن برنامه هفتم توسعه به عنوان نقطه مرجع برنامه‌ریزی در سال‌های آتی کشور، اولویت مهم برای وزیر نفت جدید ساخت پتروپالایشگاه‌هاست. پیش‌بینی‌شده است پروژه‌های پتروپالایشگاهی با مجموع ظرفیت روزانه ۵/۱ میلیون بشکه نفت‌خام و میعانات گازی باید تا پایان این دولت تکمیل شود و مهم‌ترین مشوق‌های مربوط مسئله تهاتر ۰۰۳ هزار بشکه‌ای نفت‌خام در روز برای خرید تجهیزات و فناوری لازم برای فرایند پتروپالایشگاهی و تخصیص تنفس خوراک نفت‌خام یک‌ساله به واحد‌های در نزدیکی بهره‌برداری است.
وزیر نفت آتی باید برای توسعه پتروپالایشگاه‌ها برنامه مدونی ارائه دهد
علیرضا مناقبی، کارشناس اقتصادی با اشاره به این موضوع که پتروپالایشگاه‌ها مزیت‌های بی‌شماری برای کشور دارند و توسعه آن‌ها باید در دستور کار دولت قرار داشته باشد، به «جوان» می‌گوید: همانطور که کارشناسان به کرات تأکید کرده‌اند، پتروپالایشگاه‌ها نتایج مثبت زیادی برای کشور دارند و باید دولت اهتمام جدی برای راه‌اندازی آن‌ها داشته باشد.
لازم است وزیر نفت آتی برنامه مدونی برای توسعه پتروپالایشگاه‌ها داشته باشد و چارچوب این کار را پیش‌بینی کند. بودجه‌بندی صحیح و زمانبندی دقیق برای پروژه‌هایی که در این حوزه تعریف می‌شود، اهمیت زیادی دارد.
این کارشناس اقتصادی می‌افزاید: توسعه پتروپالایشگاه‌ها جزو اولویت‌های کشور است و به اندازه‌ای دارای اهمیت است که باید در دستور کار جدی دولت و وزیر نفت آتی باشد. در سطح بین‌الملل و در همه کشور‌ها روی این موضوع کار می‌شود. کشور‌های مختلف اقدامات جدی در راستای توسعه پتروپالایشگاه‌ها به اجرا گذاشته‌اند و ما هم باید با این جریان هماهنگ شویم و پیش برویم.
مناقبی می‌گوید: منافع کشور در گرو برنامه‌ریزی برای امور مهم و حیاتی مانند پتروپالایشگاه‌هاست. اگر می‌خواهیم از خام‌فروشی فاصله بگیریم و از طریق فروش فرآورده‌ها و محصولات پتروپالایشگاهی درآمد ارزی خوبی کسب کنیم، باید برای توسعه این واحد‌های صنعتی برنامه‌ریزی داشته باشیم.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه منابع و مواد خام اولیه را برای پتروپالایشگاه‌ها در اختیار داریم، باید هر چه سریع‌تر به سمت راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها برویم. در حال حاضر، در این حوزه از کشور‌های دیگر عقب هستیم و باید این عقب‌ماندگی را جبران کنیم. وزیری که برای وزارت نفت انتخاب می‌شود، باید به موضوع پتروپالایشگاه‌ها اشراف و آگاهی و به توسعه این واحد‌های صنعتی اعتقاد داشته باشد و از توانایی لازم برای انجام این کار برخوردار باشد.
مناقبی می‌گوید: همواره مشوق‌ها کارساز بوده و مسیر حرکت رو به جلو را هموار کرده‌اند. به منظور توسعه پتروپالایشگاه‌ها باید به اعطای مشوق‌های لازم به سرمایه‌گذاران بپردازیم، تا جایی که امکان دارد باید شرایط را برای سرمایه‌گذاری تسهیل و به توسعه پتروپالایشگاه‌ها مبادرت کنیم.
وی ادامه می‌دهد: چارچوب‌های قانونی مانند تنفس خوراک و امکان تهاتر ۱۵۰هزار بشکه نفت با تجهیزات موردنیاز برای پتروپالایشگاه‌ها پیش‌بینی شده است، فقط نیاز به عزم و اراده جدی و حاکمیتی داریم که به اجرای این مصوبات بپردازیم و زمینه را برای بهره‌مندی کشور از مزیت‌های پتروپالایشگاه‌ها فراهم کنیم.
این کارشناس اقتصادی توضیح می‌دهد: وظیفه حاکمیت فقط نظارت است. نباید دولت خودش اقدام به انجام پروژه‌های اقتصادی کند. باید زمینه فراهم شود تا بخش خصوصی به پروژه‌ها ورود کند. اعطای مشوق‌هایی مانند تنفس خوراک می‌تواند به جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی کمک کند. اجرای این مشوق‌های قانونی از اهمیت بالایی برخوردار است و باید در دستور کار باشد.
مناقبی می‌گوید: اگر نتوانیم به جذب سرمایه‌های بخش خصوصی برای توسعه پتروپالایشگاه‌ها بپردازیم، تمامی برنامه‌ریزی‌ها در این زمینه ناقص باقی خواهد ماند. جذب سرمایه مهم‌ترین بخش کار است و باید با جدیت انجام شود. برای این امر، نیازمند اجرای مشوق‌های قانونی هستیم. دولت چهاردهم باید اهتمام جدی به اعطای این مشوق‌ها داشته باشد تا زمینه برای همکاری بخش خصوصی با این پروژه‌ها فراهم شود.
مناقبی در پایان تأکید می‌کند: مجلس باید به فردی برای قرار گرفتن در رأس وزارت نفت رأی اعتماد دهد که برای توسعه پتروپالایشگاه‌ها برنامه مدونی داشته باشد. این موضوع جزو مسائل اولویت‌دار است و باید با جدیت در دستور کار باشد.
source