جوان آنلاین: صاحبنظران صنعت آب معتقدند دوسه سال پیش‌روی ما، حساس‌ترین و سرنوشت‌سازترین سال‌های تاریخ مدیریت آب هستند و اگر بخواهیم رویه‌های سابق را ادامه دهیم با شرایط بحرانی مواجه خواهیم شد. در شرایطی که ناترازی برق و گاز این روز‌ها به مرحله بحرانی رسیده است، سخنگوی صنعت آب از بودجه ناکافی این بخش برای سال آینده خبر داد و گفت: در سخنان روز‌های اخیر بالاترین مقامات قوای مقننه و مجریه، مهم‌ترین معضل فعلی کشور، بحران آب و تنش آبی مطرح شده که حل آن حتی از برطرف کردن معضل برق نیز سخت‌تر شده و رئیس‌جمهور نیز از وضعیت مصرف آب با عنوان «فاجعه» یاد کرده است. به رغم این تعابیر و احساس خطر‌ها شاهدیم در اعتبارات و بودجه‌های جاری کشور، رقمی متناسب با حل این بحران بخش آب انعکاسی دیده نمی‌شود. برای رفع ناترازی آب در دولت چهاردهم باید ۷۱۱همت منابع مالی تأمین شود، اما در بودجه سال ۱۴۰۴ بخش آب آنطور که باید دیده نشده است.
بررسی آمار سازمان هواشناسی کشور نشان می‌دهد در پنج دهه گذشته، به‌طور متوسط در هر دهه بارش کشور ۷/۱۱ میلیمتر کاهش یافته و در همین زمان، به‌طور متوسط در هر دهه دمای متوسط کشور هم افزایشی ۴۱/۰ درجه‌ای را تجربه کرده است. این یعنی ما به واسطه کاهش بارش و افزایش دما، در معرض یک تهدید اقلیمی برای منابع آب ایران قرار داریم. براساس آمار رسمی تغییرات منابع آب تجدیدشونده در کشور که از سوی وزارت نیرو ارائه می‌شود، آب تجدیدشونده کشور ما در سال ۱۳۷۳، حدود ۱۳۰میلیارد‌مترمکعب بود، ولی در سال۱۴۰۰، به حدود ۱۰۳میلیارد‌مترمکعب رسید، یعنی طی سه دهه گذشته، به‌طور متوسط در هر دهه، آب تجدیدشونده کشور ما ۴/۵ میلیارد‌مترمکعب کاهش پیدا کرده است. برای اینکه بدانید این عدد چقدر بزرگ است، توجه کنید که این حجم آب تقریباً برابر با حجم مخزن سد کرخه است که از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین سد تاریخ کشور یاد می‌شود.
سید‌علیرضا شریعت، دبیر کل فدراسیون صنعت آب ایران در گفتگو با رسانه‌ها در خصوص وضعیت آب کشور می‌گوید: طی سال‌های دهه۸۰، به ازای هر یک واحد رشد اقتصادی سالانه، مصرف آب در کشور در هر سال ۳۰۰میلیون‌مترمکعب افزایش داشته است. پس برای تحقق رشد سالانه ۸درصدی طبق رهنمود قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه، اگر بخواهیم مدیریت مصرف را رها کنیم و فقط به فکر عرضه باشیم، در هر سال به ۴/۲ میلیارد‌مترمکعب آب بیشتر نیاز خواهیم داشت. با این حساب، خیلی زود به نقطه سر‌به‌سر‌شدن منابع و مصارف خواهیم رسید و هر‌چه را که داریم، مصرف خواهیم کرد.
وی می‌افزاید: اگر چنین اتفاقی بیفتد که خیلی هم محتمل است، با یک حساب سرانگشتی خواهیم فهمید که ما در سال۱۴۰۶ یعنی کمتر از سه سال دیگر به نقطه‌ای می‌رسیم که مصارف آب بر منابع آب پیشی بگیرد و ناترازی آب رخ دهد. به عبارت دیگر ورشکستگی آبی! همین روند اگر ادامه یابد، ما در سال۱۴۱۲ که سال پایان هدف‌گذاری سند ملی دانش‌بنیان امنیت غذایی است، بیش از ۲۰میلیارد‌مترمکعب کسری آب خواهیم داشت! این دوسه سال پیش‌روی ما، حساس‌ترین و سرنوشت‌سازترین سال‌های تاریخ مدیریت آب در کشور ما هستند و اگر بخواهیم رویه‌های سابق را ادامه دهیم و اقدام درخوری انجام ندهیم، با شرایطی بسیار بحرانی مواجه خواهیم شد.
نگرانی‌های تأمین آب شرب در استان‌های اصفهان، هرمزگان، کرمانشاه، کرمان و مرکزی
سخنگوی صنعت آب در نشست خبری با بیان اینکه میزان بارش‌ها در پاییز امسال ۳۳درصد کاهش داشته است، می‌گوید: در بسیاری از استان‌های کشور میزان بارش‌ها با کاهش چشمگیری مواجه شده است، به طوری که اگر کم‌بارشی پاییز در فصل زمستان سال‌جاری جبران نشود، در این زمینه با چالش‌های جدی مواجه خواهیم شد.
عیسی بزرگ‌زاده می‌افزاید: میزان پرشدگی سد‌ها از ابتدای سال آبی تاکنون ۴۳درصد بوده که نشان‌دهنده افزایش ۱۱درصدی موجودی سد‌های کشور است. در استان تهران مجموع پرشدگی پنج سد، ۱۹درصد برآورد شده است که میزان پرشدگی آنها به ۳۵۹میلیون مترمکعب می‌رسد.
سخنگوی صنعت آب با بیان اینکه نگرانی‌ها در خصوص تأمین آب شرب در استان‌های اصفهان، هرمزگان، کرمانشاه، کرمان و مرکزی وجود دارد، تأکید می‌کند: بی‌شک چاره‌ای جز مدیریت مصرف و تقاضا نخواهیم داشت، زیرا نباید به سمت روش‌های اضطراری مدیریت آب حرکت کنیم، به نفع کشور نخواهد بود.
وی می‌گوید: سد «لار» ۲درصد، سد «لتیان» با ۲۶درصد، سد «امیرکبیر» با ۳۰درصد، سد «طالقان» ۵۴ و سد «ماملو» ۱۳درصد پرشدگی دارند که این اعدام و ارقام حاکی است تنش آبی همچنان در تهران تداوم دارد، البته رفع ناترازی آب یکی از اهداف رئیس‌جمهور و برنامه هفتم است، برهمین اساس باید ۱۵میلیارد‌مترمکعب کاهش ناترازی آب را در دستور کار جدی قرار دهیم.
به گفته بزرگ‌زاده، برای رفع ناترازی آب در دولت چهاردهم باید ۷۱۱همت منابع مالی تخصیص داده شود که اگر این منبع مالی تأمین نشود، رفع ناترازی آب هم امکانپذیر نخواهد بود.
وی می‌افزاید: در ابتدای دولت با توجه به وجود ناترازی آب و رفع آن که جزو اهداف طرح‌ریزی شده و مصرح برنامه هفتم است، باید در طول پنج سال ۱۵میلیارد‌مترمکعب ناترازی آب را کاهش دهیم و برای تحقق این مهم برای آن برنامه داشته باشیم.
سخنگوی صنعت آب می‌افزاید: در سخنان روز‌های اخیر بالاترین مقامات قوای مقننه و مجریه، مهم‌ترین معضل فعلی کشور، بحران آب و تنش آبی مطرح شده که حل آن حتی از برطرف کردن معضل برق نیز سخت‌تر شده و رئیس‌جمهور نیز از وضعیت مصرف آب با عنوان «فاجعه» یاد کرده است. به رغم این تعابیر و احساس خطر‌ها شاهدیم که در اعتبارات و بودجه‌های جاری کشور، رقمی متناسب با حل این بحران بخش آب انعکاسی دیده نمی‌شود.
بزرگ‌زاده با اشاره به طرح‌های تدوین شده وزارت نیرو در راستای تأمین آب مورد نیاز کشور اظهار می‌دارد: با هدف‌گذاری‌های صورت گرفته، دراولویت اول برای رفع ناترازی آب نیاز به ۷۱۱همت داریم و در اولویت دوم حدود ۲۵۰همت و در مجموع حدود ۹۶۰همت تأمین مالی نیاز است.
وی تأکید می‌کند: نظر وزارت نیرو اجرای همزمان پروژه‌های سازه‌ای و غیرسازه‌ای است و ما اجرای پروژه‌های غیرسازه‌ای مانند مدیریت تقاضا، مصرف و مدیریت آب‌های زیرزمینی را مقدم بر اقدامات سازه‌ای می‌دانیم و همه اینها نیاز به تأمین منابع مالی در حد و اندازه خود دارد، اما متأسفانه در بودجه سال ۱۴۰۴ بخش آب آنطور که باید دیده نشده است. برهمین اساس، ما از مسئولان سازمان برنامه و بودجه انتظار داریم در تدوین پیوست‌های بودجه ۱۴۰۴ عنایت ویژه‌ای به بخش آب داشته باشند.
وی می‌گوید: وزارت نیرو پیشنهاداتی نیز در این خصوص به منظور اصلاح ساختار اقتصادی آب داشته، اما متأسفانه به نتیجه نرسیده است، در صورتی که اصلاح ساختار اقتصادی آب با هدف رفع ناترازی اقتصاد آب یک ضرورت است. مطلوب وزارت نیرو این است که با تأمین بودجه آبرسانی پایدار برای کانون‌های جمعیتی داشته باشیم و اصلاً سراغ روش‌های اضطراری برای تأمین آب نرویم.
source