جوان آنلاین: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سومین گزارش سیاستی خود با موضوع «رفع فقر مسکن در کشور» اعلام کرد در حد فاصل سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱، تعداد خانوار‌های مستأجر درگیر فقر در کشور رشدی ۴۸ درصدی داشته است.

فقر مستاجران یک پدیده شهری است

جزئیات مربوط به یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۱، بیش از یک میلیون خانوار مستأجر درگیر فقر در مناطق شهری (۸۲ درصد)، درآمدی کمتر از خط فقر داشته و ۲۳۳ هزار خانوار (۱۸ درصد) با اضافه شدن هزینۀ تأمین مسکن استیجاری به سبد هزینه آنها، درگیر فقر شده‌اند.

با توجه به اینکه تنها ۸ درصد از خانوار‌های مستاجر درگیر فقر در روستا‌ها سکونت دارند، فقر مستأجران را بیشتر می‌توان پدیده‌ای شهری دانست.

در مقابل، محرومیت مسکونی با ۲.۲ میلیون خانوار، چهره‌ای روستایی دارد.

فقر ۱۰۰ درصدی مستاجران در استان‌های قم و البرز

وضعیت فقر و محرومیت مسکن در استان‌های مختلف متفاوت است؛ در استان‌هایی، چون البرز و قم، ۱۰۰ درصد مستأجرین به دلیل درآمد اندک دچار فقر هستند. در استان‌های کردستان و آذربایجان غربی نرخ فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن استیجاری بالاست.

بیشترین تعداد خانوار مستاجر در تهران

همچنین با وجود اسکان بیشترین تعداد خانوار مستاجر درگیر فقر در استان تهران، نرخ محرومیت مسکونی در این استان پایین و تنها ۵ درصد است درحالی که این نرخ در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان نزدیک به ۶۰ درصد است.

در این گزارش به نرخ محرومیت مسکونی شدید استانی در سال ۱۴۰۱ اشاره شده و به ترتیب استان‌های سیستان‌وبلوچستان، گیلان، کرمان، گلستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، هرمزگان، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه، زنجان، لرستان، خوزستان، آذربایجان غربی، البرز و فارس بیشترین نرخ محرومیت شدید استانی را دارند.

کمک هزینه بلاعوض مسکن برای پوشش مستمر و ماهانه اجاره

وزارت تعاون در این گزارش پیشنهاداتی سیاستی را برای رفع فقر و محرومیت مسکن در ایران مطرح کرده است.

سیاست‌هایی، چون اعطای کمک هزینه بلاعوض، کنترل اجاره و تامین اقلام ضروری، در کوتاه‌مدت به رفع مشکلات مرتبط با فقر مسکن یاری می‌رسانند.

کمک هزینه بلاعوض مسکن یکی از سیاست‌های سمت تقاضا با اعطای کمک نقدی بلاعوض (یا به صورت کالابرگ) بخشی از اجاره خانوار‌ها را به صورت ماهانه و مستمر پوشش می‌دهد و برای حمایت از خانوار‌های درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تامین مسکن مناسب است.

در کنار سیاست‌های کوتاه مدت و فوری، اجرای برخی سیاست‌های بلندمدت نیز ضرورت دارد.

ارائه تسهیلات ارزان قیمت برای دهک‌های یک تا چهار درآمدی برای نوسازی و بهسازی واحد‌های مسکونی، ارائه یارانه‌های ساخت و ساز در فرایند صدور مجوز‌های ساخت و ساز و تکمیل زیرساخت‌های شهری در مناطقی که نرخ محرومیت مسکونی بالا دارند از جمله اقدامات کلان این بخش است.