1

دانشمندان ژاپنی دارویی را توسعه داده‌اند که به رشد و رویش مجدد دندان‌ها کمک می‌کند. بر این اساس، با سرکوب ژن USAG-1، بیمارانی که از بدو تولد دندان‌هایشان رشد نکرده یا دندان‌های کمی دارند، می‌توانند با این درمان به دندان‌هایی با ظاهر طبیعی دست یابند.

تا به امروز، می‌دانستیم که دندان‌ها در دوران کودکی رشد کرده، می‌افتند و سپس مجدداً درمی‌آیند. به عبارت دیگر، تصور می‌شد که دندان‌ها حداکثر دو بار رشد می‌کنند. اما تحقیقات جدید نشان داده است که دندان‌ها می‌توانند برای بار سوم نیز رشد کنند.

یک گروه از دانشمندان در ژاپن اعلام کردند که دارویی توسعه داده‌اند که باعث رشد دندان‌ها در دوره‌ی بزرگسالی پس از بلوغ می‌شود.

این پژوهش که توسط مؤسسه تحقیقات پزشکی بیمارستان کیتانو در شهر اوزاکا انجام شده، دارویی را معرفی کرده که به افراد دارای مشکلات مادرزادی در ساختار دندان، افرادی که برخی دندان‌هایشان رشد نکرده یا دندان‌هایشان کوتاه‌تر از حد معمول است، کمک می‌کند تا این مشکل را درمان کنند.

بر این اساس، برخی از بیماران ممکن است به آژنزی مادرزادی دندان (anodontia) مبتلا باشند، به این معنی که یا هیچ دندانی ندارند یا دندان‌هایشان کوتاه باقی می‌ماند. شیوع این وضعیت در جهان حدود ۱٪ است. این بیماری معمولاً با سایر ناهنجاری‌های خارج از دهان مانند مشکلات پوست، مو، ناخن و غدد ترشحی همراه است. تأثیرات منفی این شرایط معمولاً با درمان‌هایی مانند پروتزهای دندانی و ایمپلنت کاهش می‌یابد.

اما این دارو که برای اولین بار در نوع خود توسعه یافته، می‌تواند اثرات مادرزادی این بیماری را کاهش داده و به اصلاح ساختار دندان بیماران کمک کند.

دکتر کاتسو تاکاهاشی، رئیس بخش دندانپزشکی و جراحی دهان در مؤسسه تحقیقات پزشکی بیمارستان کیتانو، اعلام کرد که از اوایل دهه ۱۹۹۰، نزدیک به ۳۰ سال بر روی این موضوع کار کرده و روی توسعه این دارو متمرکز بوده است.

او در مصاحبه‌ای با روزنامه ژاپنی The Mainichi گفت: “درمان‌هایی که باعث رشد دندان‌ها یا رویش مجدد دندان‌های از دست رفته شوند، آرزوی هر دندانپزشکی است. ما هیچ شکی نداریم که با این دارویی که روی آن کار می‌کنیم، می‌توانیم این رویا را محقق کنیم.”

این پژوهش پیشگامانه در زمینه دندانپزشکی که توسط آژانس تحقیقات و توسعه پزشکی ژاپن (AMED) نیز پشتیبانی می‌شود، با همکاری بیش از ۱۰ مرکز پزشکی و پژوهشی در سراسر کشور، برای درمان بیماران مبتلا به آژنزیای مادرزادی (Congenital Anodontia) طراحی شده است.

تیم تحقیقاتی تحت سرپرستی دکتر تاکاهاشی ژنی به نام USAG-1 را شناسایی کرد که باعث محدود شدن رشد دندان‌ها در موش‌ها می‌شود. در آزمایش‌های انجام‌شده، این ژن تحت تأثیر قرار گرفت و رشد دندان‌های “نسل سوم” (پس از دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی بزرگسالی) تحریک شد.

دارویی که تیم تاکاهاشی توسعه داده، مانند یک آنتی‌بادی عمل می‌کند که تأثیر منفی ژن USAG-1 را از بین می‌برد. آزمایشات نشان داده‌اند که این آنتی‌بادی‌ها باعث رشد مجدد دندان‌ها در موش‌ها و راسوها شده‌اند.

این پیشرفت انقلابی در دندانپزشکی برای نخستین بار در سال ۲۰۲۱ در مجله علمی Nature منتشر شد و توجه جامعه علمی جهانی را به خود جلب کرد.

انتظار می‌رود که این دارو نه‌تنها برای افراد دارای مشکلات مادرزادی دندانی، بلکه برای بیمارانی که به دلیل پوسیدگی یا بیماری‌های دیگر دندان‌های خود را از دست داده‌اند، نیز امیدبخش باشد.

تحقیقات برای آماده‌سازی این دارو جهت استفاده بیماران به سرعت در حال انجام است. طبق گزارش رسانه Mainichi، پس از تأمین ایمنی و اثربخشی دارو، درمان بر روی کودکان ۲ تا ۶ ساله‌ای که علائم آژنزی مادرزادی دندان را نشان می‌دهند، متمرکز خواهد شد.

دکتر تاکاهاشی بیان کرده که این دارو می‌تواند به‌عنوان جایگزینی طبیعی برای درمان‌های پروتز و ایمپلنت عمل کند و در آینده‌ای نزدیک، امکان بازگرداندن دندان‌های طبیعی را برای افراد فراهم سازد.

برنامه‌ریزی شده است که آزمایشات بالینی این دارو در ژوئیه ۲۰۲۴ آغاز شود و تا سال ۲۰۳۰ وارد بازار شود و در دسترس دندانپزشکان قرار گیرد.