ساعت 24 – دیگر ورود پهپادهای ترکیه‌ به حریم هوایی اسرائیل یک تهدید خیالی نیست و در سال ۲۰۲۵ میلادی این تهدید به واقعیتی قابل توجه تبدیل شده است.

نشریه اسرائیلی جروزالم پست، در مقاله‌ای می‌نویسد که اظهارات بی‌سابقه رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در ۳۰ مارس که بطور علنی از خداوند خواست تا «اسرائیل صهیونیستی را ویران کند»، نشان‌دهنده این است که درگیری نظامی مستقیم اجتناب‌ناپذیر است.

ترکیه هم‌اکنون به‌طور جدی در مرزهای اسرائیل مستقر است و احتمال اینکه بطور داوطلبانه این مناطق را ترک کند بسیار کم است.این نشریه اسرائیلی که در مقاله خود تلاش دارد، شرایط را طوری به تصویر بکشد که در آن امنیت اسرائیل در خطر به نظر برسد و در ادامه می‌نویسد: «پس از کودتای حمایت‌شده توسط ترکیه در دسامبر ۲۰۲۴ میلادی در دمشق، آنکارا به قدرت اصلی در سوریه تبدیل شده و به طور مستقیم یا غیرمستقیم کنترل حدود ۸ هزار کیلومتر مربع از استان ادلب تا راس‌العین را در دست دارد که این مناطق به شدت به سرزمین اسرائیل نزدیک است.»

دولت سوریه که حالا بطور علنی با آنکارا متحد شده، در حال مذاکره برای عقد یک پیمان دفاعی رسمی است تا نیروهای ترکیه‌ و سیستم‌های پیشرفته پدافند هوایی را بطور دائمی در خاک سوریه مستقر کند؛ اقدامی که توازن استراتژیک منطقه را بطور قابل توجهی تغییر خواهد داد.

گزارش‌ها تایید می‌کنند که ترکیه در حال آماده‌سازی پایگاه‌های هوایی در شمال سوریه است که قادر به راه‌اندازی عملیات پهپادی هستند. این عملیات می‌تواند تهدیدی مستقیم برای حریم هوایی اسرائیل به شمار آید و آزادی عملیاتی اسرائیل را به شدت محدود کند.

جامعه استراتژیک اسرائیل، همان‌طور که در گزارش کمیته ناگل در ژانویه ۲۰۲۵ میلادی بوضوح به آن اشاره شده، اعلام کرده است که حضور نظامی ترکیه در سوریه می‌تواند حتی خطرناک‌تر از تهدید ایران باشد.

ژنرال بازنشسته ارن اورتال، رئیس پیشین مرکز «دادو» در ارتش اسرائیل، این نگرانی را تاکید کرده و به توانایی‌های پیشرفته پهپادی ترکیه، جنگ الکترونیک پیچیده و آموزش‌های نظامی مطابق با استانداردهای ناتو به عنوان تهدیدات جدی برای امنیت ملی اسرائیل اشاره کرده است.

این مقاله در حالی تهدید از جانب ترکیه را بزرگ به تصویر کشیده، که دو کشور روابط نزدیکی با یکدیگر دارند و تحلیلگران لفاظی‌های اردوغان علیه اسرائیل را تنها اقداماتی از سوی رئیس جمهور ترکیه برای جلب حمایت طرفداران داخلی و همچنین خارجی آنکارا در نظر می‌گیرند.

این نشریه اسرائیلی در عین حال در ادامه این مقاله می‌نویسد: «چالش‌های اسرائیل، با حمایت آشکار ترکیه از حماس پیچیده‌تر شده است. حماس بطور فزاینده‌ای در ترکیه فعالیت می‌کند و مقامات ارشد حماس از جمله صالح العاروری، عملیات‌ تروریستی را از استانبول هماهنگ کرده‌اند که این امر توسط سازمانهای اطلاعاتی اسرائیل تایید شده است. علاوه بر این، گزارش‌های اطلاعاتی از اواخر ۲۰۲۴ نگرانی‌هایی در میان قانونگذاران آمریکایی ایجاد کرده که حماس ممکن است حضور خود را به قبرس شمالیِ تحت اشغال ترکیه گسترش داده باشد؛ موضوعی که نگرانی‌های اسرائیل را نیز در این باره که ترکیه ممکن است از نیروهای نیابتی خود علیه اسرائیل در پایگاه‌های جدیدش استفاده کند، افزایش داده است.»

رسانه‌های طرفدار دولت ترکیه مانند ینی شفق و صباح، از همکاری نظامی فزاینده با دولت اسلامی جدید سوریه خبر داده‌اند و منابع دیپلماتیک و امنیتی به استقرار دائمی پایگاه‌های هوایی و پهپادها اشاره کرده‌اند.

علاوه بر موضع تهاجمی اردوغان علیه اسرائیل، مشاوران ارشد اردوغان نیز بطور عمومی ادعاهایی تحریک‌آمیز از حملات اسرائیل علیه ترکیه مطرح کرده‌اند و حتی از آمادگی برای فعال‌سازی سیستم‌های موشکی «اس-۴۰۰» ساخت روسیه صحبت کرده‌اند که همگی نشان‌دهنده موضع خصمانه آنکارا علیه اسرائیل است.

حوادث اخیر این تهدید را به‌طور قابل توجهی تقویت کرده‌اند. اردوغان در ۳۰ مارس لفاظی‌هایش را به شدت افزایش داد و بطور صریح از خداوند خواست تا «اسرائیل صهیونیستی را ویران کند»؛ سخنی که گیدئون ساعر، وزیر خارجه اسرائیل آن را ضدیهودی و خطرناک برای ثبات منطقه‌ توصیف کرد.

موضع تهاجمی اردوغان در سوریه، چالش‌ دیپلماتیک و عملیاتی بزرگی برای ناتو به وجود می‌آورد. اگر جنگی با اسرائیل روی دهد، عضویت ترکیه در ناتو این ائتلاف را در موقعیتی دشوار قرار می‌دهد. اگرچه آنکارا بطور نظری می‌تواند از ماده ۵ ناتو استفاده کند، اما اعضای کلیدی ناتو بویژه ایالات متحده، فرانسه، آلمان و یونان، به شدت نسبت به تحریکات اخیر اردوغان و نقض پروتکل‌های ائتلاف نگران هستند.

این تقسیم داخلی می‌تواند ناتو را فلج کرده و انسجام آن را تضعیف کند و ترکیه را در چارچوب‌های استراتژیک غربی ایزوله سازد.

اردوغان با بحران‌های داخلی فزاینده‌ای روبه‌رو است، از جمله تورم بالای ۴۴ درصد و ناآرامی‌های سیاسی اخیر بویژه دستگیری شهردار استانبول، اکرم امام‌اوغلو.

در تاریخ نیز رهبران تحت فشار مشابه معمولاً به مناقشات خارجی پناه برده‌اند. تحلیلگران اسرائیلی نگرانند که اردوغان ممکن است از احساسات ملی‌گرایانه برای افزایش تنش‌ها با اسرائیل بهره‌برداری کند.

با توجه به بحران‌های داخلی گسترده‌ای که اردوغان در حال مدیریت آن است، به نظر می‌رسد که تشدید محاسبه‌شده علیه اسرائیل به‌طور فزاینده‌ای محتمل باشد.

بحران داخلی ترکیه در اواخر مارس ۲۰۲۵ یعنی پس از دستگیری اکرم امام‌اوغلو، رقیب اصلی اردوغان به اوج خود رسید. صدها هزار نفر در بزرگترین اعتراضات ضد دولتی بیش از یک دهه اخیر ترکیه به خیابان‌ها آمدند و اردوغان را به تضعیف دموکراسی متهم کردند.

برخی از انگیزه‌های استراتژیک اردوغان عبارتند از تقویت نفوذ در مدیترانه شرقی، گسترش اهرم ژئوپولیتیکی ترکیه در ناتو و در برابر روسیه، و درنهایت نفوذ بیشتر بر دنیای عرب سنی. با این حال، اردوغان در معرض خطر از دست دادن بخش بیشتری از سرمایه سیاسی خود است. یک ماجراجویی نظامی بی‌پروا علیه اسرائیل می‌تواند کنترل ترکیه بر قبرس شمالی را که از سال ۱۹۷۴ اشغال کرده است، تهدید کند.

یونان و قبرس به سرعت نیروهای مسلح خود را از طریق صادرات دفاعی قابل توجه اسرائیل مدرن می‌کنند، از جمله خرید پرتابگرهای موشکی PULS از شرکت ال‌بت اسرائیل و موشک‌های ضدتانک اسپایک از رافائل، و استقرار سیستم پدافند هوایی پیشرفته Barak MX در قبرس توسط صنایع هوافضای اسرائیل.

هرگونه تهاجم ترکیه می‌تواند واکنش‌های جدی را برانگیزد که احتمالاً منجر به بازگرداندن دهه‌ها استقرار نظامی ترکیه در جزیره خواهد شد.