به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، سال ۱۴۰۴ در حالی آغاز شد که صنعت خودروسازی ایران نه تنها به اهداف چشم انداز ۲۰ ساله دست پیدا نکرد، بلکه در این سال‌ها به طرز عجیبی به چین وابسته شده است.
در چنین شرایطی و پس از شدت گرفتن جنگ تجاری آمریکا با سایر کشورها، روز گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با امضا افزایش تعرفه‌های متقابل آمریکا علیه چین از ۳۴ به ۸۴ درصد، دستوری را صادر کرد که موج جدیدی از تنش در نظم اقتصادی جهان به راه خواهد انداخت؛ تصمیمی با عنوان “جنگ تعرفه‌ای دوم” اگرچه به‌صورت مستقیم ایران را نشانه نگرفته، اما اثرات غیرمستقیم آن با ایجاد برخی گره‌ها در زنجیره تامین جهانی خودروسازان می‌تواند صنعت خودرو ایران را در معرض ضربات پنهان قرار داده و چین را بیشتر به سمت همکاری با ایران سوق دهد.
چین که از جمله غول‌های صنعت خودروی جهان با تولید بیش از ۳۰ میلیون دستگاه خودرو و سهم ۳۲ درصدی از تولید جهانی است هم‌اکنون به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان قطعات خودرو در جهان، نقش حیاتی در تأمین نیازهای صنعت خودروسازی ایران ایفا می‌کند و بسیاری از قطعات کلیدی خودروهای تولید داخل نیز از جمله موتور، گیربکس و سیستم‌های الکترونیکی، مستقیماً از چین وارد می‌شود.
علاوه بر این، خودروهای آماده چینی، سهم قابل‌توجهی از بازار خودروهای وارداتی ایران را به خود اختصاص داده‌اند. برندهایی مانند چری، جک و اکنون شاخه چینی خودروسازان مطرح جهان به دلیل قیمت مناسب و کیفیت قابل قبول، جایگاه ویژه‌ای در بازار خودروهای ایران پیدا کرده‌اند.
در چنین وضعیتی خبر اعمال تعرفه‌های جدید ترامپ اگر چه یکی از مهم‌ترین خبرها در فضای اقتصادی-صنعتی دنیا است با این وجود ارزیابی کارشناسان نشان می‌دهد بازار جهانی قطعات و مواد اولیه نخستین تاثیرپذیری را از تعیین این تعرفه‌ها خواهد داشت و تعرفه‌های جدید تعیین شده از سوی آمریکا بر خودروها و قطعات وارداتی که از ماه‌های آینده اعمال می‌شود، ممکن است زنجیره تأمین جهانی را با مشکلات و موانعی همراه کند اما تاثیر این تعرفه‌های جدید آمریکا بر بازار خودرو چگونه خواهد بود؟
تاثیر تعرفه‌های جدید آمریکا بر تقویت همکاری خودرویی ایران و چین
پس از خروج آمریکا از برجام و تحریم مستقیم صنعت خودروسازی کشور و رفتن شرکای خارجی، سمت و سوی حرکت و فعالیت خودروسازان برای بی‌اثر کردن تحریم‌ها به جهت دیگری تغییر کرد اما منجر به تسلط و وابستگی شدید و عمیق خودروسازان ایرانی به چینی‌ها شد.
بنابراین ایران در سال‌های اخیر به واسطه اعمال تحریم‌ها، چین به تنها شریک تجاری ایران تبدیل شده است و این کشور در حال حاضر سهم بالایی در صنعت خودرو ایران دارد. از این رو اعمال تعرفه‌های جدید آمریکا می‌تواند تاثیرات چندجانبه‌ای بر همکاری خودرویی ایران و چین و بازار ایران داشته باشد.
هم‌اکنون درصد زیادی از قطعات خودروهای داخلی از قطعات کلیدی تا مصرفی از قطعات چینی تامین می‌شود و از سویی خودروسازان خصوصی، دیگر تولیدکننده نیستند، بلکه عمدتا مونتاژکار برندهای چینی شده‌اند. علاوه بر این واردات خودرو نیز کاملا در انحصار چین است به طوری که بر اساس آمار در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۳، تمام خودروهای وارداتی از این کشور تأمین شده است.
کاهش قیمت خودروهای چینی در ایران به دنبال محدودیت دسترسی چینی‌ها به بازارآمریکا!
به گفته یکی از کارشناسان صنعت خودرو از آن جا که ایران برای تولید خودرو به واردات قطعات وابسته است و به دلیل اعمال تحریم‌ها این قطعات را اغلب از طریق واسطه‌ها تامین می‌کند بنابراین در صورت افزایش این تعرفه‌ها قیمت قطعات در بازار جهانی افزایش و یا عرضه محدود می‌شود و این امر در نهایت، هزینه تولید خودرو در ایران را نیز افزایش خواهد داد.
البته اعمال تعرفه‌های جدید آمریکا درکنار تاثیری که می‌تواند بر قیمت قطعات در بازار جهانی و هزینه تولید خودروسازان داخلی داشته باشد، اثرات مختلفی بر نحوه همکاری خودرویی ایران و چین خواهد داشت و در آینده نزدیک می‌تواند منجر به حضور پررنگ‌تر خودروسازان چینی در ایران شود.
در این شرایط تحلیل‌گران و متخصصان توصیه می‌کنند، ایران می‌تواند از فرصت محدودیت‌هایی که برای خودروها و قطعات چینی در دسترسی به بازارهای آمریکا ایجاد شده بهره برده و با مذاکرات موثرتر، شرایط بهتری را برای انتقال تکنولوژی و فناوری، تولید مشترک و یا کاهش قیمت خودروهای چینی در بازار ایران فراهم کند.