به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، در طول سالیان هر خودرویی در معرض مسائلی مانند نشت روغن، خرابی سیستم تعلیق و ده‌ها مشکل دیگر قرار می‌گیرد و دچار فرسودگی و استهلاک می‌شود. شکستن اکسل خودرو یا آسیب دیدن آن به هر شکلی، از جمله ایرادهایی است که می‌تواند رانندگان را درگیر کند و در صورت نادیده گرفته شدن، عواقب سنگینی درپی داشته باشد.

شاید باور کردنش سخت باشد، اما گاهی حتی در صورت شکستن اکسل نیز می‌توان خودرو را تا حدی به حرکت درآورد. اگر اکسل فقط ترک بردارد، ممکن است خودرو همچنان توان حرکت داشته باشد اما خطر بالای تصادف و نقص عملکرد نیز وجود خواهد داشت.

با توجه به اهمیت موضوع توجه به مشکلات اکسل خودرو، در این گزارش قصد داریم به بررسی راه‌هایی برای تشخیص علائم شکستن اکسل و نشانه های خرابی اکسل بپردازیم. همچنین جدیدترین مبالغ تعمیرات اکسل در سال جاری را مرور خواهیم کرد تا در صورت مشاهده نشانه‌های ایراد، بدانید حدوداً چه هزینه‌ای باید برای تعمیر و تعویض درنظر بگیرید.

اکسل چیست؟

پیش از آنکه به بررسی هزینه تعمیر یا تعویض اکسل جلو یا عقب خودرو بپردازیم، لازم است ابتدا عملکرد این قطعه را بهتر بشناسیم. اکسل‌ها، میله‌ها یا شفت‌هایی هستند که به چرخ‌های محرک متصل می‌شوند. هدف اصلی اکسل، انتقال نیرو از جعبه‌دنده به چرخ‌هاست. با چرخش اکسل، چرخ‌ها به حرکت درمی‌آیند. بدون اکسل سالم، چرخ‌ها نمی‌چرخند.

علاوه بر این، اکسل‌ها وزن خودرو، سرنشینان و بار آن را نیز تحمل می‌کنند. هرچند اکسل‌ها برای مقاومت بالا طراحی شده‌اند، اما بارگیری بیش از حد می‌تواند موجب ترک خوردن یا شکستن اکسل شود. خرابی بلبرینگ‌های نگهدارنده یا برخورد شدید با دست‌اندازهای عمیق نیز از دیگر دلایل رایج بروز مشکلات اکسل است.

بسته به نوع خودرو، تعداد اکسل‌ها می‌تواند متفاوت باشد. با این حال در خودروهای معمولی که برای رانندگی روزمره طراحی شده‌اند، معمولاً دو اکسل وجود دارد؛ یکی برای هر جفت چرخ.

به طور کلی، اکسل‌ها بر اساس عملکرد به دو دسته تقسیم می‌شوند: اکسل‌های زنده که وظیفه حرکت دادن خودرو را برعهده دارند و اکسل‌های مرده که صرفاً وزن خودرو را تحمل کرده و نقش محرکه‌ای ندارند.

اما اگر تقسیم‌بندی بر اساس محل قرارگیری باشد، اکسل‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

• اکسل جلو: در قسمت جلویی خودرو قرار دارد  می‌تواند زنده (متحرک) یا مرده (حمل کننده بار) باشد. این اکسل علاوه بر کمک به حرکت چرخ‌های جلو، ضربات ناشی از ناهمواری‌های جاده را جذب می‌کند.
• اکسل عقب: معمولاً اکسل زنده است و وظیفه اصلی آن به حرکت درآوردن خودروست. اکسل عقب می‌تواند از نوع نیمه شناور، تمام شناور یا سه‌چهارم شناور باشد.
• اکسل فرعی: این نوع اکسل در خودروهایی با دیفرانسیل عقب وجود دارد و با استفاده از پین‌های شاه‌پین به اکسل جلو متصل می‌شود. این اتصال موجب پایداری بهتر خودرو می‌شود.

بیشتر بخوانید: روش درست استفاده از ترمز دستی + چطور ترمز دستی بکشیم؟

هزینه تعمیر اکسل شکسته چقدر است؟

با توجه به تفاوت‌های موجود بین خودروها و طراحی اکسل‌ها، هزینه تعویض یا تعمیر شکستن اکسل نیز متفاوت خواهد بود. اجرت تعمیر اکسل در سال ۱۴۰۴ می‌تواند شامل تعویض بلبرینگ‌ها، بوش‌ها، سیبک‌ها، میل پلوس و یا حتی تعویض کامل اکسل باشد. برای مثال، در خودروهای کیا هزینه تعویض کامل اکسل بین ۶ تا ۱۰ میلیون تومان متغیر است، در حالی که تعویض بلبرینگ اکسل حدود ۷۰۰ هزار تا ۱.۲ میلیون تومان هزینه دارد. ​

در خودروهای داخلی مانند پراید، هزینه تعویض کامل اکسل حدود ۵ میلیون تومان است، در حالی که برای تیبا این هزینه به حدود ۱۲.۲ میلیون تومان می‌رسد. در خودروهایی مانند سمند، هزینه تعمیر اکسل عقب بسته به نوع خرابی بین ۸ تا ۱۰ میلیون تومان برآورد می‌شود.

در جدول زیر می‌توانید مبالغ حدودی هزینه تعمیر اکسل و متعلقات در سال ۱۴۰۴ را مشاهده نمایید.

توجه داشته باشید که این هزینه‌ها شامل اجرت تعمیر و قیمت قطعات مصرفی می‌شود و ممکن است بسته به تعمیرگاه و منطقه جغرافیایی متفاوت باشند. توصیه می‌کنیم برای اطلاع دقیق‌تر از هزینه‌ها و دریافت خدمات با کیفیت، به تعمیرگاه‌های معتبر و متخصص مراجعه نمایید.

خوشبختانه این تعمیر از آن دسته اقداماتی نیست که به دفعات نیاز به انجام آن داشته باشید؛ تعویض اکسل معمولاً دوام بالایی خواهد داشت. با این حال، در صورت مشاهده هرگونه علائم شکستن اکسل یا نشانه های خرابی اکسل، توصیه می‌شود در اولین فرصت نسبت به سرویس خودرو اقدام کنید.

علائم شکستن اکسل در خودرو

چند نشانه اصلی وجود دارد که می‌تواند شما را متوجه علائم شکستن اکسل کند. در صورت مشاهده هر یک از این نشانه ها، بایستی بلافاصله به فکر مراجعه به تعمیرگاه معتبر و مورد تأیید نمایندگی ماشین خود باشید.

لرزش‌های غیرعادی

لرزش‌های غیرطبیعی خودرو پس از برخورد با چاله‌های بزرگ، جدول‌های غیرمنتظره یا دیگر موانع می‌تواند از علائم شکستن اکسل باشد. این لرزش‌ها معمولاً همراه با صداهای غیرمعمول از زیر خودرو، نوسان غیرعادی چرخ‌ها یا دشواری در رانندگی و فرمان‌پذیری ظاهر می‌شوند که می‌تواند حاکی از کج شدن اکسل باشد.

این لرزش‌ها به ویژه هنگام شتاب‌گیری، کاهش سرعت یا پیچیدن قابل توجه‌تر هستند. حتی اگر این لرزش‌ها در سرعت‌های پایین نیز وجود داشته باشد، به احتمال زیاد نشانه‌ای از علائم خرابی اکسل عقب یا جلوست.

لرزش‌های بیش از حد یا غیرمعمول می‌تواند سایر بخش‌های خودرو را نیز تحت تاثیر قرار دهد و ایمنی رانندگی را به خطر بیندازد. در صورت آسیب جدی به اکسل که باعث بروز لرزش شده باشد، معمولاً تعویض اکسل ضروری خواهد بود.

ناهماهنگی چرخ‌ها

اگر به شکستن اکسل مشکوک هستید، خودرو را در مکانی امن پارک کرده و از زیر بدنه را بررسی کنید. در صورتی که مشاهده کردید اکسل خم شده یا شکسته است یا چرخ‌ها به وضوح ناهماهنگ هستند، به احتمال زیاد آنچه که حدس می‌زدید اتفاق افتاده است. در این شرایط، به هیچ عنوان به رانندگی ادامه ندهید و ماشین را به خودروبر بسپارید.

اختلال در عملکرد ترمز

یکی دیگر از علائم شکستن اکسل، اختلال در عملکرد ترمزهاست. وقتی چرخ‌ها از تنظیم خارج ‌شوند، لنت‌های ترمز دیگر نمی‌توانند به‌طور مؤثری روی دیسک ترمز فشار بیاورند. در این حالت، همه چیز از مرکز خارج می‌شود. این وضعیت می‌تواند خطرناک باشد، چون شکستن اکسل باعث می‌شود کنترل خودرو هنگام توقف به شدت دشوار شود.

صدای بلند تق‌تق، تقه یا کلیک

یکی دیگر از نشانه های خرابی اکسل، صدای بلند و غیرعادی تق‌تق یا تقه هنگام قرار دادن خودرو در دنده یا شروع به حرکت است. اگر خودرو هنگام آغاز حرکت به سختی قدرت می‌گیرد، ممکن است آسیب به مفاصل اکسل رخ داده باشد. این صدا معمولاً نشان‌دهنده این است که انتقال نیرو از گیربکس به چرخ‌ها به دلیل وجود لقی در مفاصل به درستی انجام نمی‌شود.

شنیدن صدای بلند تقه یا کلیک هنگام حرکت یا پیچیدن می‌تواند یکی از علائم شکستن اکسل یا نشانه‌ای از خرابی در سیستم انتقال قدرت باشد و نیاز به بررسی تخصصی دارد. زمانی که اکسل‌های سرعت ثابت (CV Axles) دچار خرابی می‌شوند، ممکن است هنگام چرخاندن خودرو، صدای تق تق غیرمعمول به گوش برسد. این صدا از سمت شفت اکسل آسیب‌دیده می‌آید و معمولاً در پیچ‌های تند یا سریع، شدت بیشتری پیدا می‌کند.

نشت گریس

نشت گریس در زیر خودرو یا بر روی لبه داخلی تایر یکی دیگر از علائم شکستن اکسل یا نشانه های خرابی اکسل است. این مشکل می‌تواند به دلیل ترک‌خوردگی یا پارگی در پوشش لاستیکی اکسل (Axle Boot) یا پوشش مفصل سی وی (CV Boot) ایجاد شود.

نشت گریس لزوماً به معنای شکستن اکسل نیست، اما کمبود گریس در سیستم به دلیل نشتی می‌تواند در آینده باعث ایجاد مشکلات جدی شود. همچنین از طریق این پارگی، آلودگی و خاک وارد مفصل شده و باعث خرابی آن و در نهایت شکستن اکسل می‌شود. بنابراین معاینه منظم پوشش‌های لاستیکی و بست‌های آن از لحاظ نشتی یا پارگی اهمیت زیادی دارد. این پوشش‌ها به راحتی از زیر خودرو قابل مشاهده هستند و در صورت مشاهده هرگونه نشت، باید به سرعت تعمیر شوند تا از بروز آسیب‌های بزرگ‌تر جلوگیری شود.

حرکت نکردن خودرو با وجود روشن شدن موتور

اگر خودرو بدون مشکل روشن می‌شود، به راحتی دنده جا می‌رود و صدای موتور طبیعی است، اما هیچ حرکتی ندارد، احتمالاً با یکی از واضح‌ترین علائم شکستن اکسل مواجه شده‌اید. در این شرایط، حتی اگر پدال گاز را تا انتها فشار دهید، موتور تنها دور می‌گیرد اما خودرو حرکت نمی‌کند. این حالت، نمونه بارز «حرکت نکردن با وجود شتاب گرفتن» است و خودرو تا زمانی که تعمیر نشود، قادر به حرکت نخواهد بود.

پارگی در پوشش لاستیکی مفصل CV

این مورد نسبتاً واضح است، اما بیشتر علائم شکستن اکسل یا نشانه های خرابی اکسل ممکن است علت‌های دیگری هم داشته باشند. با این حال، اگر چندین علامت مختلف از شکستن اکسل را مشاهده کردید، بهترین کار این است که مستقیماً سراغ معاینه اکسل بروید. برای این کار باید زیر خودرو رفته و شفت‌های CV که به چرخ‌ها متصل هستند را بررسی کنید.

اگر پارگی در پوشش لاستیکی مفصل مشاهده شود، لازم است فوراً این پوشش تعویض شود. معمولاً در این مرحله، تنها تعویض بوت کافیست. اما اگر این پارگی به‌موقع رفع نشود، مفصل بدون گریس کار می‌کند و دچار آسیب جدی خواهد شد. در این صورت، بهترین راهکار، تعویض کامل شفت CV خواهد بود.

نتیجه‌گیری

آگاهی از اهمیت عملکرد محوری اکسل‌های خودرو و بازرسی منظم آن‌ها در سرویس‌های دوره‌ای بسیار ضروری است. اگرچه ممکن است شکستن اکسل یا نشانه های خرابی اکسل مانند سایر مشکلات فنی خودرو برای عموم مردم شناخته‌شده نباشد، اما اکسل به اندازه موتور، سیستم فرمان، ترمزها و لاستیک‌ها برای کارکرد صحیح و ایمنی خودرو حیاتی است. در صورت مواجهه با علائم شکستن اکسل یا نشانه های خرابی اکسل، حتماً به یک تکنسین معتبر مراجعه کرده و تعمیرات لازم را بدون تاخیر انجام دهید.

سؤالات متداول

چگونه می‌توان از شکستن اکسل خودرو جلوگیری کرد؟

با انجام سرویس‌های دوره‌ای، بررسی منظم نشانه های خرابی اکسل و رفع سریع مشکلات جزئی، می‌توان از شکستن اکسل خودرو جلوگیری کرد. اجتناب از رانندگی خشن و اعمال فشار زیاد بر محورهای خودرو هم نقش مهمی در سلامت اکسل دارد.

چه زمانی باید اکسل خودرو را تعویض کرد؟

هنگامی که علائم شکستن اکسل مانند صدای غیرعادی، نشتی گریس یا ناتوانی خودرو در حرکت مشاهده کردید، باید به فکر اقدام جدی باشید. تعویض به موقع اکسل از آسیب‌های شدیدتر به سیستم انتقال قدرت جلوگیری می‌کند.

آیا شکستن اکسل خودرو خطرناک است؟

بله، شکستن اکسل خودرو می‌تواند کنترل وسیله نقلیه را مختل کرده و خطر تصادف را به‌شدت افزایش دهد. به همین دلیل، شناسایی به موقع علائم شکستن اکسل و اقدام سریع برای تعمیر آن اهمیت بسیار زیادی دارد.