رویداد۲۴ | عرفان بیوک نژاد- در روز‌های گذشته تجمع‌هایی پراکنده مقابل یک صرافی رمزارز برگزار شده است. ظاهرا ماجرا از این قرار است که دارایی کاربران صرافی رمزارزی به نام «اکسکوینو» مدت هاست بلوکه شده و صاحبان حساب امکان برداشت ندارند.

بسیاری از کاربران می‌گویند از تیرماه سال جاری تاکنون، امکان برداشت رمزارز و موجودی ریالی از پلتفرم اکسکوینو وجود نداشته و تنها در مواردی خاص، برداشت‌ها به‌صورت محدود و جزئی انجام شده است. این وضعیت باعث ایجاد نگرانی گسترده در میان سرمایه‌گذاران خرد شده است. حتی کارزاری با امضای ۳۰۰ کاربر علیه اکسکوینو در سایت کارزار به راه افتاده و از رییس قوه قضاییه خواسته‌اند به این موضوع ورود کند. آنها در متن کمپین مدعی شده‌اند که «میلیارد تومان وجوه کاربران در این صرافی بلوکه شده و ظن به کلاهبرداری و پولشویی وجود دارد».

بر اساس گزارش رسانه‌های تخصصی حوزه رمزارز، صرافی اکسکوینو یکی از پلتفرم‌های قدیمی این حوزه است و بنابراین مشکل اخیر می‌تواند زنگ خطری برای این صنعت باشد و به ضرر کل اکوسیستم فین تک و بازیگران صرافی‌های آنلاین است.

علی، یکی از کاربران اکسکوینو، به خبرنگار رویداد۲۴ می‌گوید: «از تیرماه تا الان نه می‌توانم از کیف پولم برداشت کنم، نه جواب درستی از پشتیبانی می‌گیرم. هر بار که درخواست می‌دهیم یا تراکنش انجام نمی‌شود یا مبلغ خیلی جزئی واریز می‌کنند.»

او توضیح می‌دهد که این وضعیت نه‌تنها موجب قفل شدن دارایی‌های کاربران شده، بلکه باعث از بین رفتن اعتماد عمومی نسبت به عملکرد پشتیبانی و تیم مدیریت این صرافی نیز شده است. به گفته او، ارتباط با بخش پشتیبانی بسیار دشوار است و پاسخ‌ها بیشتر حالت تکراری و غیرشفاف دارند.

سوم آبان، گروهی از کاربران معترض مقابل دفتر مرکزی اکسکوینو در تهران تجمع کردند. بر اساس ویدیو‌ها و گزارش‌های منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، معترضان در شعار‌ها و صحبت‌های خود خواستار بازگرداندن دارایی‌هایشان، ارائه توضیح شفاف درباره وضعیت مالی صرافی و رفع محدودیت برداشت‌ها شدند. برخی از آنان پلاکارد‌هایی در دست داشتند که روی آنها نوشته شده بود «دارایی ما کجاست؟» و «شفاف‌سازی حق ماست».

مشکل اکسکوینو در واقع ناشی از مشکلات ملی هلدینگ ارنیکاست

مبین زندی، کارشناس رمزارز‌های دیجیتال، در گفت‌و‌گو با رویداد ۲۴، ماجرای اکسکوینو را فراتر از یک اختلال فنی یا تاخیر موقت در پرداخت‌ها می‌داند. به گفته وی ریشه این ماجرا «خیلی عمیق‌تر و به ساختار کلی گروه ارنیکا و نحوه‌ی مدیریت مالی در این مجموعه برمی‌گردد.»

بر اساس توضیحات ارائه شده در بخش «درباره ما» اکسکوینو، این «سامانه، یکی از زیر مجموعه‌های هلدینگ ارنیکاست که در اواخر سال ۱۳۹۶ شروع به فعالیت کرده است.»

هلدینگ ارنیکا سرمایه گذار اصلی بیش از ۱۵ شرکت معروف مثل فلایتیو، هومسا، کرفس و اکسکوینو است.

زندی معتقد است که مشکلات فعلی نشانه‌ای از ضعف‌های ساختاری در سیستم مالی و مدیریتی این مجموعه است و به احتمال زیاد، ناشی از ادغام منابع مالی شرکت‌های زیرمجموعه و نبود شفافیت در نحوه گردش نقدینگی است.

زندی توضیح می‌دهد که اکسکوینو به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های گروه ارنیکا، بخشی از یک شبکه بزرگ‌تر تجاری است که در آن مرز مشخصی میان دارایی کاربران و منابع مالی شرکت وجود ندارد.

وی می‌گوید: «در ظاهر ما با یه صرافی روبه‌رو هستیم، ولی ممکن است آن صرافی بخشی از نقدینگی خودش را برای حمایت از فعالیت‌های دیگه‌ی هلدینگ به کار گرفته باشد. زمانی که ساختار مالی شفاف نباشد، پول بین شرکت‌ها جابه‌جا می‌شود و مرز بین دارایی کاربران و منابع شرکت از بین می‌رود.»

نبود نظارت بر صنعت رمز ارز، عامل بحران اکسکوینوست

بیشتر بخوانید:

نوبیتکس چیست و ماجرای حمله هکری به آن چه بود؟

طلا توکن، شعبده زنجانی برای زدن جیب مردم

به گفته‌ی این کارشناس، فشار‌های اقتصادی اخیر، از جمله افزایش نرخ دلار، کاهش ارزش ریال و نااطمینانی بازار پس از بحران‌های منطقه‌ای، موجب شده تا بسیاری از کسب‌وکار‌های خصوصی، از جمله گروه‌های فعال در حوزه سفر و اقامت مانند «فلایتیو» و «هوسا»، با کمبود نقدینگی و خروج سرمایه مواجه شوند.

وی می‌افزاید: «وقتی مجموعه مادر با بحران نقدینگی مواجه می‌شود، طبیعی است که فشار مالی به سایر زیرمجموعه‌ها هم منتقل شود و در نهایت خودش رو در قالب تاخیر در پرداخت‌ها یا توقف برداشت‌ها نشان دهد.»

زندی با اشاره به نبود نظارت و قانون‌گذاری مشخص در صنعت رمزارز ایران هشدار می‌دهد که در چنین شرایطی، احتمال بروز رفتار‌های پرریسک از سوی صرافی‌ها وجود دارد.

صرافی‌ اکسکوینو، خالی فروشی کرده است

وی می‌گوید: «ممکن است بخشی از معاملات صرافی به‌صورت خالی‌فروشی انجام شده باشد؛ یعنی دارایی دیجیتال واقعی نگهداری نشده و فقط یک عدد در پنل کاربر ثبت شده است. البته این موضوع اثبات نشده، اما وقتی شفافیت مالی وجود نداره و اثبات ذخیره ارائه نمی‌شود، چنین سناریویی کاملاً محتمل است.»

به باور او، نبود شفافیت مالی و حسابرسی مستقل باعث می‌شود کاربران نتوانند از وضعیت واقعی دارایی‌های خود مطمئن باشند و در نهایت، اعتماد عمومی به‌عنوان مهم‌ترین سرمایه هر پلتفرم از بین می‌رود.

این کارشناس تأکید می‌کند که ماجرای اکسکوینو فقط یک بحران داخلی در یک شرکت نیست، بلکه نشانه‌ای از یک بحران سیستماتیک در کل صنعت کریپتو ایران است.

وی می‌گوید: «تا زمانی که رگولاتوری و قانون‌گذاری مشخصی نداشته باشیم، حسابرسی مستقل انجام نشود و صرافی‌ها موظف نباشند اثبات ذخیره رو ارائه دهند، این اتفاق ممکن است برای هر پلتفرم داخلی تکرار شود.»

به اعتقاد زندی، راه برون‌رفت از این وضعیت از مسیر شفافیت و اعتمادسازی داوطلبانه می‌گذرد.

وی اضافه می‌کند: «صرافی‌ها می‌توانند حداقل داوطلبانه گزارش‌های مالی منتشر کنند، دارایی کاربران را از منابع داخلی جدا نگه دارند و اگر واقعاً به آینده این صنعت اعتقاد دارند، اعتمادسازی واقعی انجام بدهند. زیرا در فضای کریپتو، اعتماد از هر دارایی باارزش‌تر است و وقتی از بین رود، هیچ تیم بازاریابی یا کمپین تبلیغاتی نمی‌تواند آن را به‌راحتی برگرداند.»

به نظر می‌رسد ماجرای اخیر اکسکوینو، صرفاً بحران یک پلتفرم نیست، بلکه زنگ خطری برای کل صنعت رمزارز در ایران است.