در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی، تمرکز اصلی روی طراحی، سازه و مصالح ظاهری است؛ اما بخش برق، معمولاً تا زمانی که مشکلی ایجاد نکند، در حاشیه توجه قرار می‌گیرد. این در حالی است که انتخاب نادرست سیم و کابل می‌تواند در بلندمدت، هزینه‌هایی بسیار بیشتر از صرفه‌جویی اولیه ایجاد کند؛ از خرابی تجهیزات گرفته تا افت ایمنی و حتی خطر آتش‌سوزی.

بررسی تجربه پروژه‌های ساختمانی نشان می‌دهد که بخش زیادی از مشکلات برقی، نه به طراحی، بلکه به انتخاب اشتباه سیم و کابل برمی‌گردد. در ادامه، به مهم‌ترین اشتباهاتی می‌پردازیم که می‌توانند هزینه یک پروژه را چند برابر کنند.

5 اشتباه مهم هنگام انتخاب سیم و کابل در ساخت و ساز

در حوزه سیم‌کشی ساختمان که تقریبا در مراحل آخر پروژه (سفت کاری) انجام می‌شود، عدم رعایت این پنج نکته که در ادامه ذکر خواهیم کرد موجب افزایش قیمت برآورد یک پروژه ساختمانی میشود:

اشتباه اول: انتخاب سیم و کابل صرفاً بر اساس قیمت

یکی از رایج‌ترین خطاها، خرید سیم و کابل با تمرکز صرف بر قیمت پایین است. در ظاهر، تفاوت قیمت میان برندها یا محصولات مختلف ممکن است قابل توجه باشد، اما این اختلاف معمولاً به دلیل تفاوت در کیفیت مواد اولیه، فرآیند تولید و کنترل کیفی است.

سیم و کابل ارزان‌قیمت ممکن است در کوتاه‌مدت نیاز پروژه را برطرف کند، اما در بلندمدت می‌تواند باعث:

• افت ولتاژ
• گرم شدن بیش از حد
• کاهش عمر تجهیزات
• و افزایش هزینه‌های تعمیر و تعویض شود

در بسیاری از پروژه‌ها، هزینه تعویض سیم‌کشی چند برابر هزینه انتخاب درست در ابتدای کار است.

اشتباه دوم: نادیده گرفتن ظرفیت واقعی بار الکتریکی

هر پروژه ساختمانی، بسته به نوع کاربری، نیاز الکتریکی متفاوتی دارد. استفاده از سیم و کابلی که ظرفیت آن با بار واقعی تطابق ندارد، یکی از عوامل اصلی بروز مشکل در سیستم برق است.

کابل با ظرفیت کمتر از نیاز:

• داغ می‌شود
• افت راندمان ایجاد می‌کند
• و خطرات ایمنی جدی به همراه دارد

جدول ظرفیت تقریبی سیم‌های رایج داخل ساختمان

چند نکته خیلی مهم برای «بار واقعی»

• بار واقعی فقط «جمع توان دستگاه‌ها» نیست؛ ضریب هم‌زمانی، راه‌اندازی موتورها (جریان لحظه‌ای)، افت ولتاژ مسیرهای طولانی و دمای محیط هم اثر دارد.
• اگر مسیر طولانی است، حتی با جریان مجاز، ممکن است به خاطر افت ولتاژ مجبور شوی سطح مقطع را بزرگ‌تر انتخاب کنی.
• اگر چند رشته کابل/سیم کنار هم داخل یک لوله یا سینی باشند، جریان مجاز کاهش پیدا می‌کند (درریتیگ).

در مقابل، انتخاب کابل بیش از حد بزرگ هم هزینه پروژه را بی‌دلیل افزایش می‌دهد. محاسبه دقیق بار مصرفی و انتخاب کابل متناسب، یکی از اصول پایه‌ای انتخاب درست است که متأسفانه گاهی نادیده گرفته می‌شود.

در بسیاری از پروژه‌ها، این اشتباهات به‌دلیل نداشتن یک مرجع مشخص برای تصمیم‌گیری فنی اتفاق می‌افتد. بررسی اصولی معیارهایی مانند ظرفیت بار، طول مسیر، نوع کاربری و شرایط محیطی می‌تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند. به همین دلیل، استفاده از یک راهنمای انتخاب سیم و کابل برای پروژه‌های ساختمانی می‌تواند به پیمانکاران کمک کند تصمیم آگاهانه‌تری بگیرند.

اشتباه سوم: بی‌توجهی به استانداردها و گواهی‌های ایمنی

سیم و کابل، کالایی نیست که بتوان بدون توجه به استانداردها از آن استفاده کرد. محصولات فاقد استاندارد معتبر، حتی اگر ظاهری مشابه نمونه‌های باکیفیت داشته باشند، می‌توانند ریسک‌های جدی ایجاد کنند.

استانداردهای معتبر نشان می‌دهند که:

• مواد اولیه بررسی شده‌اند
• آزمون‌های ایمنی انجام شده
• و محصول برای شرایط مشخصی تأیید شده است

انتخاب برندهایی که پایبندی واقعی به استاندارد دارند، یکی از راه‌های کاهش ریسک در پروژه‌های ساختمانی است.

اشتباه چهارم: نادیده گرفتن شرایط محیطی پروژه

شرایط نصب سیم و کابل در هر پروژه متفاوت است. رطوبت، دمای محیط، طول مسیر کابل‌کشی و حتی نوع کاربری فضا، همگی بر انتخاب کابل مناسب تأثیر دارند.

برای مثال:

• در فضاهای مرطوب، عایق نامناسب می‌تواند باعث فرسودگی سریع شود
• در مسیرهای طولانی، افت ولتاژ اهمیت بیشتری پیدا می‌کند
• در ساختمان‌های حساس، استفاده از کابل‌های مقاوم در برابر آتش ضروری است

نادیده گرفتن این شرایط، معمولاً در مراحل بعدی پروژه خودش را نشان می‌دهد؛ آن هم با هزینه.

اشتباه پنجم: خرید از منابع نامطمئن و بدون مشاوره تخصصی

یکی دیگر از اشتباهات رایج، خرید سیم و کابل بدون دریافت مشاوره فنی و صرفاً بر اساس توصیه‌های غیرتخصصی است. در بازار سیم و کابل، تنوع محصولات زیاد است و تشخیص گزینه مناسب بدون اطلاعات فنی کار ساده‌ای نیست.

فروشگاه‌ها و برندهایی که اطلاعات فنی شفاف ارائه می‌دهند و امکان مشاوره تخصصی دارند، به خریدار کمک می‌کنند انتخابی متناسب با نیاز پروژه داشته باشد. به همین دلیل، بسیاری از مجریان پروژه‌ها ترجیح می‌دهند از فروشگاه‌های معتبر و برندهای شناخته‌شده مانند سیم و کابل کسری خرید کنند تا ریسک انتخاب اشتباه کاهش یابد.

 تصمیمی که هزینه واقعی پروژه را مشخص می‌کند

در نهایت برآوردی که پیمانکاران حوزه ساخت و ساز در امر برق‌کشی ساختمان انجام می‌دهند تعیین کننده قیمت نهایی یک پروژه را مشخص میکند اما این همه ماجرا نیست.

هزینه واقعی پروژه فقط قیمت خرید نیست

یکی از نکاتی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، هزینه چرخه عمر سیم و کابل است. قیمت خرید تنها بخشی از هزینه واقعی پروژه است. مواردی مانند:

• طول عمر کابل
• هزینه‌های نگهداری
• احتمال خرابی
• و تأثیر بر مصرف انرژی

همگی در هزینه نهایی نقش دارند. کابل باکیفیت‌تر، اگرچه ممکن است قیمت اولیه بالاتری داشته باشد، اما در بلندمدت انتخاب اقتصادی‌تری خواهد بود.

نقش برند و اعتبار در کاهش ریسک پروژه

در پروژه‌های ساختمانی، برند صرفاً یک نام نیست؛ بلکه نشانه‌ای از ثبات کیفیت و تجربه بازار است. برندهایی که سال‌ها در این حوزه فعالیت داشته‌اند و کیفیت آن‌ها در پروژه‌های واقعی آزموده شده، معمولاً انتخاب مطمئن‌تری هستند.

در همین راستا، بسیاری از فعالان صنعت برق، استفاده از برندهایی مانند سیم و کابل کسری را به‌عنوان راهی برای کاهش ریسک‌های فنی و اجرایی در پروژه‌ها در نظر می‌گیرند؛ نه به‌دلیل تبلیغات، بلکه به‌دلیل تجربه عملی بازار.

بخش برق ساختمان، جایی نیست که بتوان با انتخاب‌های عجولانه یا صرفاً قیمتی تصمیم گرفت. اشتباه در خرید سیم و کابل، ممکن است در ابتدا دیده نشود، اما در ادامه پروژه و سال‌های بهره‌برداری، هزینه‌های سنگینی به همراه خواهد داشت.

شناخت نیاز پروژه، توجه به استانداردها، در نظر گرفتن شرایط محیطی و انتخاب برند و فروشگاه معتبر، عواملی هستند که می‌توانند از چند برابر شدن هزینه‌ها جلوگیری کنند. در نهایت، انتخاب آگاهانه سیم و کابل، یک سرمایه‌گذاری برای ایمنی و دوام پروژه است، نه یک هزینه اضافی.