جوان آنلاین: در شرایطی که در روز‌های ابتدایی هفته آخر دی ماه، نرخ دلار در کانال ۸۲‌هزار تومان قرار گرفته بود، انتشار خبر آتش‌بس در غزه، ورق در بازار ارز و طلا را برگرداند و قیمت‌ها با کاهش نسبی روبه‌رو شد. بر این اساس قیمت دلار در اواسط هفته به کانال ۸۱‌هزار تومان بازگشت و در آخر هفته و همچنین در معاملات دیروز در کانال ۸۰‌هزار تومان باقی ماند. هر چند نوسان افزایشی حدود ۳۰۰ تومانی را در نرخ دلار معاملات دیروز شاهد بودیم، اما این نوسانات جزئی بوده و اغلب بعد از هر گونه کاهش قیمت شاهد آن هستیم. واسطه‌گران ارزی معتقدند نوسانات جزئی اخیر نیز ناشی از همین مسئله است. در واقع عده‌ای به دنبال آن هستند که از شرایط کاهش قیمت برای خرید در بازار استفاده کنند. 

 فریز دلار در کانال ۸۰‌هزار تومان؟

کارشناسان بازار ارز معتقدند دلار در مقطع فعلی در کانال ۸۰‌هزار تومان جاخوش کرده است. 

دلیل تحلیل این دسته از کارشناسان این است که دلار برای کاهش بیشتر قیمت نیازمند اقدامات اساسی‌تر از سوی بانک مرکزی و همچنین تقویت انتظارات کاهش تورم است، از سویی دیگر دلایل لازم را نیز برای افزایش قیمت و عبور از کانال ۸۲‌هزار تومان ندارد. بر این اساس، تحلیل آنها اسکان دلار در کانال ۸۰‌هزار تومان است. در هر صورت به نظر می‌رسد بخشی از انتظارات تورمی میان فعالان بازار تخلیه شده است چراکه کاهش تنش‌های فضای بین‌الملل می‌تواند اطمینان بیشتری در فضای معاملاتی ایجاد کند. 

 رشد کم‌رمق

دیروز روند نرخ شاخص‌های ارزی در معاملات غیررسمی بازار ارز تهران رشد اندک و کم‌رمقی داشت. در بازار روز گذشته قیمت طلای ۱۸ عیار هر گرم ۵‌میلیون‌و ۲۶۳‌هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح قدیم ۵۴‌میلیون‌و ۵۰‌هزار تومان و قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید نیز ۵۶‌میلیون‌و ۴۵۰‌هزار تومان بود. در بازار سبزه‌میدان، قیمت نیم‌سکه بهار آزادی ۳۱‌میلیون‌و ۱۰۰‌هزار تومان، ربع سکه بهار آزادی ۱۷‌میلیون‌و ۱۵۰‌هزار تومان و سکه یک‌گرمی ۸‌میلیون‌و ۷۰۰‌هزار تومان تعیین شد و به فروش رسید. هر مثقال طلا در بازار داخلی ۲۲‌میلیون‌و ۸۰۰‌هزار تومان ارزش‌گذاری شد، ضمن اینکه قیمت هر اونس طلا در بازار‌های جهانی ۲ هزارو ۷۰۳ دلار بود. 

 افزایش دلار توافقی

آخرین قیمت معاملات توافقی در سامانه نیما که مربوط به معاملات روز کاری قبل در این سامانه است، حاکی از این بود که قیمت توافقی هر اسکناس دلار امریکا با افزایش نسبت به روز کاری قبل، به نرخ ۶۸‌هزارو ۴۰۶ تومان و قیمت توافقی حواله دلار نیز به نرخ ۶۶‌هزارو ۵۴۳ تومان رسیده است. قیمت توافقی هر اسکناس یورو در مرکز مبادله ایران با افزایش نسبت به روز کاری قبل به ۷۰‌هزارو ۳۵۰ تومان و نرخ حواله یورو نیز به ۶۸‌هزارو ۴۳۴ تومان رسیده است. 

از سوی دیگر، اسکناس درهم امارات نیز با افزایش نسبت به روز کاری گذشته، ۱۸‌هزارو ۶۲۶ تومان ارزش‌گذاری و نرخ حواله درهم نیز با افزایش نسبت به روز قبل ۱۸‌هزارو ۱۱۹ تومان شد. 

 آغاز به کار بازار ارز تجاری از امروز

از امروز بازار ارز تجاری به طور رسمی جایگزین سامانه نیما خواهد شد و تمامی نیاز‌های ارزی، اعم از رفع تعهدات صادرکنندگان و تأمین ارز ثبت سفارش‌ها، از طریق این بازار در مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام می‌شود. کارشناسان آغاز به کار این بازار را نیز در ثبات نرخ ارز در روز‌های آینده تأثیرگذار می‌دانند. هر چند بسیاری نسبت به سیاست بانک مرکزی در حذف ارز نیمایی و افزایش نرخ ارز ایراداتی وارد دانسته‌اند، اما معتقدند بازار ارز تجاری در کنار اقدامات بانک مرکزی می‌تواند به ثبات بازار ارز و شفاف‌سازی آن بینجامد. 

 شرط موفقیت بازار ارز تجاری 

عبدالرضا مصری، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با تأکید براینکه باید سیاستگذاری در بازار ارز تجاری به نحوی باشد که به ثبات و آرامش در بازار منتهی شود، گفت: دو دیدگاه اقتصادی پس از انقلاب اسلامی در کشور ما مطرح بوده، البته در دنیا هم همین تجربیات به کار گرفته شده است، منتها تجربیاتی که در دنیا به کار گرفته می‌شود، با پیش‌بینی‌پذیری متغیر‌های اقتصادی آن کشور همراه بوده است. یکی از این دیدگاه‌ها مربوط به دیدگاه بازار آزاد است. در این بازار، قیمت بر مبنای عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، چه در رابطه با ارز و چه کالا‌های دیگر. 

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همچنین بحثی در این میان مطرح است که ما به عنوان کنترل‌کننده بازار فعالیت کنیم، یعنی پیش از بازار، یکسری اقدامات در فرایند‌های اقتصادی انجام دهیم که به اهداف مورد نظر دست پیدا کنیم. به عنوان مثال ما قصد داریم قیمت کالایی هزارتومان باشد، خب در این شرایط اگر این مسئله را به بازار واگذار کنیم قیمت آن کالا ۲ هزار تومان خواهد شد، بنابراین ما باید مداخلاتی انجام دهیم تا جلوی رشد قیمت این کالا گرفته شود. 

نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خانه ملت تأکید کرد: به اعتقاد بنده جنگ تمام نشده است و این جنگ اقتصادی و تحریم‌هایی که علیه ما صورت می‌گیرد، بدتر از جنگ نظامی است، از این رو در شرایط فعلی راه گریزی از سازوکار فعلی بانک مرکزی و دولت در زمینه بازار ارز تجاری وجود ندارد. در بازار ارز تجاری عرضه کننده ارز خود را عرضه و متقاضی آن را خریداری می‌کند، بنابراین در این بازار مداخله صورت نمی‌گیرد تا قیمتی مشخص شود. 

این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بانک مرکزی باید نظارت صحیح بر بازار ارز تجاری داشته باشد، ادامه داد: در حال حاضر بانک مرکزی پیرو ایجاد بازار ارز تجاری مقداری خیالش از شرایط بازار راحت شده است، اما اگر این راحتی باعث شود تمهیداتی را در این بخش در نظر نگیرد، مشکلات دوچندان خواهد شد، بنابراین بانک مرکزی باید تمهیداتی را در نظر گیرد تا دامنه ریسک در این بازار جدید گسترده نشود و پایین باشد، در غیر این صورت تمهیدات برای ایجاد این بازار هم با شکست مواجه خواهد شد. بانک مرکزی باید به نحوی در بازار ارز تجاری سیاستگذاری کند که دامنه قیمت خیلی گسترده نشود، یعنی نوسان آن باید هزارتا ۲ هزار تومان بالا و پایین شود و نرخ ارز نیز از این بالاتر نرود، البته اگر نرخ ارز کاهشی باشد که این مسئله عالی است. کارشناسان معتقدند انتقال بازار ارز نیما به بازار تجاری می‌تواند گامی مهم در راستای افزایش شفافیت و ایجاد تعادل در بازار ارز باشد، با این حال موفقیت این سیاست بستگی به چگونگی اجرای آن و واکنش بازار به تغییرات جدید خواهد داشت. 

در این راستا، نظارت دقیق و سیاست‌های مناسب بانک مرکزی می‌تواند به تسهیل فرایند و حفظ ثبات اقتصادی کمک کند. تاکنون رویکرد بانک مرکزی بیشتر رهاسازی نرخ ارز بازار آزاد بوده است و همچنین کارشناسان نزدیک به دولت نیز بر اهمیت مسائل روانی از جمله تحریم یا رفع تحریم بیش از اقدامات بانک مرکزی تأکید داشته‌اند. 

باید دید این رویه ادامه خواهد داشت یا در کنار مواردی که در انتظارات تورمی تأثیرگذار است، بانک مرکزی نیز مداخلاتی خواهد داشت.