به گزارش پرشین خودرو، تلاش برای به کار گیری خلاقیت و نوآوری در راستای طراحی تسلیحات پیشرفته، همواره منتج به تولید نمونه های موفق نشده است. این موضوع در مورد انواع وسایل نقلیه نظامی نیز صدق می کند، اما گاهی سازندگان پا را از تولید تسلیحات کاربردی فراتر میگذارند و عجایبی خلق میکنند که در مخیله نمیگنجد.
در این گزارش، قصد داریم به نامتعارفترین تانکهایی بپردازیم که در کنار تانک های تولیدی موفق و مدرن متولد شده اند! در ادامه با عجیب ترین تانک ها مواجه خواهید شد که برخی از آنها، چنان غیرعادی و غیرعملیاتی بودهاند که هرگز رنگ میدان جنگ به خود ندیدند.
لیست عجیب ترین تانک های تاریخ
۱. آنتونوف A-۴۰، عجیب ترین تانک تاریخ که به مرحله تولید نرسید!
Antonov A-۴۰ با وزن ۵.۸ تن، در واقع یک تانک دیده بانی T-۶۰ محسوب می شود که به یک گلایدر بزرگ (هواپیمای بی موتور) متصل شده است. هدف از تولید Antonov A-۴۰ این بود که توسط یک هواپیما به میدان جنگ کشیده شود و بتواند در عملیات مورد نظر شرکت کند. برنامه ساخت نخستین پروتوتایپ از این تانک پرنده به سال ۱۹۴۱ الی ۱۹۴۲ باز می گردد و این در حالی است که Antonov A-۴۰ هیچگاه موفق به حضور در میدان نبرد نشد. تصور کنید که ترکیبی به بزرگی و سنگینی یک تانک در آسمان پرواز کند و حتی قادر به شلیک نیز باشد!
۲. تانک Screw Drive
Screw Drive به وسیله نقلیه زمینی و یا دوزیستی گفته می شود که به منظور سازگاری بیشتر با شرایط آب و هوایی یا جاده ای نامساعد مانند برف سنگین، یخ و یا گل و لای، توسط یک سری سیلندرهای چرخان به جلو رانده می شود. جالب است بدانید که روسیه از پیشگامان اصلی تکنولوژی Screw Drive به خصوص در تانک های ZIL-۲۹۰۶ و ۴۹۰۴ به شمار می رود. ایده به کار گیری این تکنولوژی نیز از نیاز به تانکی که بتواند دشوارترین مسیرها را به راحتی طی کند، سرچشمه می گیرد. پس از ساخت نمونه دو و نیم تنی ۴۹۰۴، روس ها به ناکارآمدی تکنولوژی نام برده پی بردند. در واقع به دنبال تولید تعداد محدودی از تانک های ۴۹۰۴ (بزرگترین وسایل نقلیه تاریخ که از تکنولوژی Screw Drive استفاده می کردند)، این پروژه به طور کلی متوقف شد.
۳. تانک Praying Mantis
تانک مانتیس (Praying Mantis) یک نمونه آزمایشی از وسیله نقلیه زرهپوش بریتانیایی به نام Universal Carrier بود که در سال ۱۹۴۰ برای حمل تجهیزات و پرسنل پشتیبانی معرفی شد. هدف از طراحی مانتیس، ساخت یک خودروی زرهپوش بود که بتواند از پشت موانع، شلیک کند. در نسخه اولیه، این تانک تنها برای حمل یک نفر طراحی شده بود.
در سال ۱۹۴۳، نسخه دو نفره این تانک ارائه شد. در این مدل، ساختار بدنه با یک جعبه فلزی بسته جایگزین شد که در انتهای خودرو نصب شده بود. راننده و تیرانداز در داخل این جعبه به صورت درازکش قرار میگرفتند. این جعبه قابلیت بالا و پایین شدن داشت و روی آن یک برجک مسلسل نصب شده بود که به دو قبضه مسلسل سبک برن (Bren) مجهز بود.
ایده پشت این طراحی این بود که تانک مانتیس به نزدیکی موانعی مانند دیوار یا پرچین برود، برجک مسلسل را بالا ببرد و از یک موقعیت امن، از بالای مانع به هدف شلیک کند. پس از انجام آزمایشهای مختلف، این طرح در سال ۱۹۴۴ رد شد و به تولید انبوه نرسید. امروزه تنها یک نمونه از تانک مانتیس در موزه تانک بووینگتون در منطقه دورست در جنوب غربی انگلستان نگهداری میشود.
۴. تانک ضد حمله هسته ای
تانک ضد حمله هسته ای که Object ۲۷۹ نام گرفت، یکی از آخرین پروتوتایپ ها از تانک های سنگین شوروی (پیش از آن که خروشچف؛ رهبر شوروی بعد از استالین، تمام تانک های سنگین تر از ۳۷ تن را ممنوع کند) محسوب می شد. این تانک در سال ۱۹۵۹ با ۶۰ تن وزن ساخته شد و قادر به تحمل شوک های هسته ای بود.
۵. تترارک (Tetrarch)
در نگاه اول، تانک سبک Mk. VII تترارک شبیه به یک تانک معمولی به نظر میرسد. این خودرو برای ارتقای قدرت آتش نسبت به مدل قبلی، یعنی تانک سبک Mk. VI طراحی شده بود. اما تترارک تنها به این ویژگی بسنده نکرد و با طراحی خاص شنیهای خود، گامی فراتر گذاشت. برخلاف تانکهای دیگر، شنیهای تترارک روی چهار چرخ بزرگ حرکت میکردند که علاوه بر نقش حمایت از شنیها، به عنوان سیستم تعلیق و حتی زره اضافی نیز عمل میکردند. چرخهای جلویی این تانک یک ویژگی مخفی هم داشتند: آنها میتوانستند مانند چرخهای یک ماشین بچرخند و شنیها نیز به دنبال آن حرکت کنند. این طراحی به تترارک اجازه میداد تا مانند یک خودروی معمولی بچرخد، هرچند راننده میتوانست با تغییر سرعت یکی از شنیها، پیچهای تنگتر و تانکمانندتری را انجام دهد.
با وجود این سیستم چرخش نوآورانه (حداقل برای یک تانک)، تترارکها عملکرد ضعیفی در میدان نبرد داشتند. با وزنی کمتر از ۸ تن، زره این تانک در مقایسه با دیگر تانکهای میدان نبرد بسیار نازک بود. هرگاه تترارک با تانکهای آلمانی روبرو میشد، نتیجه از پیش مشخص بود: پیروزی همیشه از آن تانکهای آلمانی بود. اما همین ضعف، یک مزیت غیرمنتظره به همراه داشت. به دلیل وزن سبک، هواپیماهای حملکننده میتوانستند تترارکها را جابهجا کرده و در مناطقی فرود بیاورند که نیروهای محور اصلاً انتظارش را نداشتند. این قابلیت در روز موسوم به D-Day به کار گرفته شد. در جریان این عملیات، هواپیماهای بریتانیایی یک گروه از تانکهای تترارک را در پشت خطوط دشمن فرود آوردند. این اقدام نازیها را به اندازهای وحشتزده کرد که لشکر ۲۱ زرهی خود را برای مقابله با آنها فرستادند، به جای آنکه از تانکهای خود برای تقویت خطوط دفاعی در ساحل نرماندی استفاده کنند.
۶. تانک توپی
این وسیله نقلیه زرهی گرد و تک نفره در موزه تانک Kobinka (خارج از مسکو) به نمایش گذاشته شده است و Kugelpanzer (به معنای تانک توپی) نامیده می شود. طبق اطلاعات موجود؛ تانک توپی در واقع وسیله ای مخصوص شناسایی در اختیار ارتش آلمان بوده که در سال ۱۹۴۵ توسط روس ها در منچوری (منطقه شمال شرقی کشور چین) کشف و چندی بعد نیز به عنوان بخشی از پروژه انتقال فناوری به ژاپن فرستاده شد.
۷. تراکتور بخار آمریکایی
آمریکاییها جزو اولین کسانی بودند که به فکر استفاده از تراکتورهای بخاری به عنوان شاسی مناسب برای ساخت یک کشتی زمینی یا همان تانک نظامی افتادند. در اینجا، تانک بخار آمریکایی ساختهشده در سال ۱۹۱۸ را مشاهده میکنید.
این تانک، سنگینترین تانک آمادهی نبرد در جنگ جهانی اول بود و با نام آمریکا شناخته میشد. برخی از متخصصان به مشکلات آشکار این تانک اشاره کردهاند؛ مثلاً اینکه یک گلولهی سرگردان میتوانست مخازن نفت سفید را مشتعل کند و با انفجار محفظههای بخار، همهی سرنشینان را زندهزنده بجوشاند.
این هیولای عظیمالجثه از نظر شکل ظاهری شبیه به تانکهای الماسیشکل کلاسیک بریتانیایی بود، با این تفاوت که با نیروی بخار حرکت میکرد و گویا یک شعلهافکن (flamethrower) هم داشت! البته ممکن است این موضوع فقط یک شایعه باشد: گفته میشود شعلهافکن در نهایت روی یک برجک کوچک در بالای کابین نصب شد، اما هیچ مدرک عینی یا عکسی از این موضوع وجود ندارد.
۸. تاوشپانتزر (Tauchpanzer)
تاوشپانزر در واقع نسخهای اصلاحشده از تانکهای پانزرکامفواگن III و IV (معروف به پانزر ۳ و ۴) بود که برای مقاومت در برابر آب طراحی شده بود. حتی بخشهایی که امکان آببندی کامل آنها وجود نداشت، مانند مسلسل بدنه و برجک، با استفاده از ورقههای لاستیکی بادشونده کاملاً مهر و موم شدند. همچنین، برای جلوگیری از خفگی خدمه، مهندسان شلنگهای بلندی را از شناورها به داخل تانک متصل کردند تا هوا را تأمین کنند. اگر به گزارشهای آزمایشی اعتماد کنیم، تاوشپانزرها میتوانستند از درگیریهای زیرآبی جان سالم به در ببرند. اما حتی اگر موفق نمیشدند، هر تانک مجهز به پمپهایی بود که در مواقع اضطراری میتوانستند آب نفوذی را تخلیه کنند.
۹. تانک اودسا (Odessa Tank)
بین ماههای آگوست تا اکتبر سال ۱۹۴۱، نیروهای نازی به همراه متحدان رومانیاییشان به شهر اودسا در اوکراین حمله کردند — در آن زمان اوکراین بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود. ارتش محلی شوروی تنها ۷۰ تانک در اختیار داشت که همگی نیاز به تعمیرات مداوم داشتند. بنابراین، کارگران کارخانهها یک استراتژی جدید به کار گرفتند: ترساندن مهاجمان با این تصور که تعداد تانکهایشان بیشتر از مقدار واقعی است.
این تانکها که به نام «تانک اودسا» یا «تانک NI» شناخته میشدند (میشود به طنز به آن لقب «مونت پایتون و جام مقدس» داد!) در مدت کمی بیش از یک هفته ساخته شدند. کارگران با استفاده از یک تراکتور STZ-۵ — که برای حمل توپها و هویتزرها طراحی شده بود — بدنهای از فولاد دریایی به دور آن ساختند. برای تسلیحات، از هر چیزی که در دسترس بود استفاده کردند، از جمله مسلسل DT، توپ ۴۵ میلیمتری، توپ خودکار ShVAK و حتی یک شعلهانداز. با وجود اینکه این تانکها تحت محدودیت زمانی شدید و بدون هیچ نقشهای ساخته شدند، گزارشها حاکی از آن است که از استانداردسازی بالایی برخوردار بودند. علاوه بر این، این تانکها نه تنها به عنوان سلاح روانی، بلکه به عنوان تانکهای واقعی نیز موفق عمل کردند.
۱۰. مین روب T۱۰
مین روب T۱۰ که به آن لقب «سختترین سهچرخه دنیا» دادهاند، بخشی از مجموعهای از دستگاههای پاکسازی مین بود که برای تانکهای M۴ شرمن طراحی شده بود. اما برخلاف بیشتر مدلهای این سری که شامل تجهیزات عجیب و غریب اضافی بودند، T۱۰ در واقع یک شرمن اصلاحشده بود. مهندسان زنجیرهای تانک را برداشتند و به جای آن غلتکهای فلزی غولپیکر نصب کردند. نتیجه چیزی شبیه به ترکیبی از یک سهچرخه و یک غلتک جادهای بود، هرچند برخی آن را به دوچرخههای قدیمی «پنیفارثینگ» تشبیه کردهاند.
البته این اولین باری نبود که مهندسان تانکی با چرخهای غولآسا طراحی میکردند. تانک لبدنکو روسیه، که به نام «تانک تزار» شناخته میشد، چرخهایی بلندتر از بدنه خود داشت، اما برخلاف آن طراحی ناموفق، چرخهای T۱۰ تقریباً همانطور که باید، عمل میکردند. غلتکهای آن به اندازهای مقاوم بودند که انفجار مینها را تحمل کنند و کف تانک را به اندازهای بالا میبردند که از آسیبهای اصلی انفجار در امان بماند.
۱۱. پراگوف – تی گسداینامیک (Progvev-T Gasdynamic)
مهندسان روسی در طول تاریخ، ایدههای عجیب و جسورانهای برای طراحی عجیب ترین تانک های تاریخ ارائه دادهاند. برای مثال، تانک فوقسنگین «Object ۲۷۹» شبیه به یک بشقاب پرنده روی چرخهای زنجیری بود، یا نمونهای مثل «تانک تزار» که بدون زنجیر ساخته شد اما هرگز به انتظارات پاسخ نداد.
در جنگ جهانی دوم، مینهای زمینی یکی از بزرگترین تهدیدها برای نیروهای نظامی محسوب میشدند و هر ارتشی راهحل خودش را برای مقابله با این خطر ابداع کرد. آمریکاییها از غلتکهای بخار که به تانکها متصل بودند استفاده کردند. بریتانیاییها هم استوانههایی ساختند که با چرخش، زنجیرهای فلزی سنگینی را به حرکت درمیآوردند تا مینها را منفجر کنند. اما روسها راهحلی کاملاً متفاوت و عجیب ارائه دادند: برداشتند یک موتور جت به تانک وصل کردند.
این تانک عجیب، که «Progvev-T» نام گرفت، ترکیبی از قدرت موتور توربوجت «Klimov VK-۱» (همان موتوری که جنگنده معروف MiG-۱۵ را به پرواز درمیآورد) و استحکام و وزن تانک T-۵۵ شوروی بود. موتور جت جایگزین برجک تانک شد، که این کار نه تنها توانایی شلیک به دشمن را از تانک گرفت، بلکه ظاهری عجیب و تقریباً خندهدار به آن داد؛ چیزی شبیه به تانکهای فیلمهای «گودزیلا».
خدمه تانکهای بریتانیایی و آمریکایی مجبور بودند با ضربه زدن به مینها توسط تجهیزات ضد مین، آنها را منفجر کنند (و امیدوار باشند که انفجارها به تانک آسیب نرساند)، اما Progvev-T طوری طراحی شده بود که مینها را به معنای واقعی کلمه «منفجر کند» یا از سر راه بردارد. کافی بود موتور Klimov VK-۱ را به سمت مینها بگیرید و شاهد باشید که چگونه منفجر یا از جای خود کنده میشوند. حداقل، این ایده پشت طراحی بود. اما در عمل، Progvev-T چندان موفق نبود. علاوه بر این، شکل عجیب و غریب تانک آن را به راحتی قابل تشخیص میکرد و از آنجایی که هیچ سلاحی نداشت، به یک هدف آسان برای دشمن تبدیل شده بود.
سخن آخر
لیست عجیب ترین تانک های تاریخ صرفاً مملو از ایدههای خارق العاده و گاه نمایشی نیست؛ بسیاری از تانکهایی که چهره و کارکردی نامتعارف داشتند (و دارند)، در عمل واقعاً به کار میآیند و خودی نشان میدهند. با این حال، کوشیدیم در لیست امروز برخی از خاص ترین طراحیها را با شما درمیان بگذاریم. این ماشینهای جنگی ثابت میکنند که گاهی مرز بین نبوغ و دیوانگی بسیار باریک است.
حالا نوبت شماست! به نظر شما کدام یک از این تانکها عجیبتر یا جالبتر بود؟ آیا فکر میکنید چنین ایدههایی واقعاً میتوانستند در جنگ مؤثر باشند؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید و بگویید اگر شما جای طراحان بودید، چه ویژگیهای عجیبی به یک تانک اضافه میکردید!/