1

نقشه‌های ماهواره‌ای از گرینلند، تصویری از سرزمینی پوشیده از یخ و غیرقابل نفوذ نشان می‌دهند. اما داستانی که در دل این سرزمین پنهان شده، چهره‌ای کاملاً متفاوت از گذشته آن را آشکار می‌سازد — گذشته‌ای که آینده شهرهای ساحلی جهان را در موقعیتی بحرانی قرار می‌دهد.

فصل یخبندان و رازهای پنهان‌شده

گرینلند در دوران پلیستوسن

دوران پلیستوسن، که حدود ۲.۷ میلیون سال پیش آغاز شد، با نوسانات شدید آب‌وهوایی همراه بود. در این دوره، یخ گرینلند به تناوب رشد و کاهش می‌یافت. اما شواهد جدید نشان می‌دهند که این نوسانات بسیار شدیدتر از آن چیزی بوده‌اند که پیش‌تر تصور می‌شد.

کشفی حیرت‌انگیز در اعماق یخ گرینلند

هسته یخی دو مایلی

در سال ۱۹۹۳، تیمی از حفاران موفق شدند از بلندترین نقطه گرینلند، یک هسته یخی به عمق دو مایل استخراج کرده و آن را در یخچالی در کلرادو نگهداری کنند.

سه اینچ خاک اسرارآمیز

شگفتی اصلی در سه اینچ پایانی این نمونه نهفته بود: بقایای به‌خوبی حفظ‌شده‌ای از یک اکوسیستم توندرا. این لایه نازک خاک، که قرن‌ها زیر حدود ۳ کیلومتر یخ مدفون شده بود، حالا بحث‌ها درباره سطح دریا و پایداری یخ‌های قطبی را وارد مرحله‌ای جدید کرده است.

توندرا زیر یخ گرینلند: گذشته‌ای یخ‌زدا

گزارش دانشمندان

پل بیرمن، دانشمند دانشگاه ورمونت و یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه می‌گوید:
«این فسیل‌ها فوق‌العاده‌اند… اما پیام‌شان نگران‌کننده‌تر از آن چیزی است که انتظار داشتیم.»
در این خاک، اجزای مختلفی همچون دانه خشخاش قطبی، خزه، بافت‌های درخت بید، بقایای قارچ‌ها، بخش‌هایی از حشرات، و سنگ‌ریزه‌هایی به ضخامت ۴۰ سانتی‌متر یافت شد.

نشانه‌های یک گرینلند بدون یخ

یافته‌ها نشان می‌دهند که زمانی در مرکز گرینلند، آسمانی خشک و سرد حاکم بوده که برف بهاری‌اش تا تابستان دوام می‌آورده — بدون هیچ‌گونه یخی در سطح زمین.

نکاتی از دل یک هسته یخی

پایگاه کمپ سنچری

بیرمن به یاد می‌آورد که پس از کشف اولیه، آن‌ها با خود گفتند: «بیایید ببینیم در ته GISP2 چه چیزی نهفته است.»
نسبت ایزوتوپ‌های پرانرژی نشان می‌دهد که قله گرینلند در ۱.۱ میلیون سال گذشته، زمانی بدون پوشش یخ بوده. همچنین گاز آرگون محبوس در یخ‌های شفاف بالایی، نشان‌دهنده ۲۵۰ هزار سال پوشش پیوسته یخ است. در مکانی دیگر نیز یخ پایه حدود یک میلیون سال قدمت دارد.

گرینلندِ گرم‌تر زیر ذره‌بین

رازهای میکروسکوپی

میکروسکوپ تصویری فراتر از ذرات معلق نشان داد: پنجره‌ای به چشم‌انداز توندرا.
هالی ماسترو، دانشجوی ارشد و از محققان مطالعه می‌گوید:
«دیدن این تصاویر باورنکردنی بود. ما دانه‌های خزه، پوسته جوانه‌های بید، چشم مرکب حشرات و حتی دانه خشخاش قطبی را شناسایی کردیم.»
وجود همین دانه خشخاش کافی است تا بفهمیم که زمانی در آنجا خاک بوده نه یخ، چون خشخاش روی یخ‌های کیلومتری نمی‌روید.

تهدیدات سطح دریا برای سواحل جهانی

آینده‌ای زیر آب

سطح دریا در حال حاضر هر دهه بیش از ۲.۵ سانتی‌متر افزایش می‌یابد و روند آن شتاب گرفته است.
عوامل آن شامل انبساط اقیانوس‌های گرم‌شده و ذوب یخچال‌های طبیعی هستند.

ذوب کامل گرینلند؟

اگر یخ‌پوش گرینلند در قرن‌ها یا هزاره‌های آینده تقریباً به طور کامل ذوب شود، سطح دریا می‌تواند تا حدود ۷ متر (۲۳ فوت) بالا بیاید.

پل بیرمن هشدار می‌دهد:
«فقط کافی است بوستون، نیویورک، میامی یا بمبئی را تصور کنید که با این افزایش سطح دریا زیر آب می‌روند. خانه ساحلی نخرید!»

قلعه یخی شکننده گرینلند

یادآوری از گذشته، هشدار برای آینده

ریچارد الی، اقلیم‌شناس برجسته دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، می‌گوید:
«این مطالعه جدید تأیید و گسترش‌دهنده شواهد پیشین است: زمانی که گرمایش جهانی به‌اندازه امروز هم شدید نبود، سطح دریا باز هم به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. این یک هشدار جدی برای ادامه مسیر کنونی ماست.»

نتیجه‌گیری: پیامی از اعماق یخ‌ها

بیرمن می‌گوید:
«اکنون شواهد مستقیمی داریم که نه تنها نشان می‌دهد یخ از بین رفته، بلکه گیاهان و حشرات در آنجا زندگی می‌کردند. این موضوع غیرقابل انکار است. ما نیازی به مدل‌سازی یا محاسبه نداریم.»

خاک فسیلی در قله گرینلند، که نزدیک به دو مایل زیر یخ دفن شده، پیامی روشن دارد:
یخ‌های قطبی می‌توانند در صورت تغییر اقلیم، به‌سرعت و تا مسافت‌های دور عقب‌نشینی کنند — و آینده سواحل جهان این داستان را در زمان واقعی بازگو خواهد کرد.

آیا این هشدار جدی گرفته می‌شود یا نه، بستگی به تصمیم سیاست‌گذاران و مردم دارد.