جوان آنلاین: افت شاخص‌های بورس اتفاق جدیدی در بازار سرمایه نیست. سرمایه‌گذاران به این افت‌وخیز‌ها عادت کرده‌اند، اما از ۱۰ روز گذشته همزمان با شهادت رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و احتمال افزایش تنش نظامی در منطقه غرب آسیا، شاخص کل بورس با کاهش معنادار ۱۰۶‌هزار واحد به محدوده ۲‌میلیون واحد نزدیک‌تر شده است؛ روندی نزولی که باعث شد عارف، معاون اول رئیس‌جمهور دستور تزریق منابع صندوق توسعه ملی و شبکه بانکی به بازار سهام را صادر کند، البته این دستور تأثیر چندانی بر بازار نداشت، به طوری که شنبه گذشته شاخص کل ۶۲‌هزار واحد نزول کرد و سهامداران حجم بالایی از سرمایه‌شان را از بورس خارج کردند. با توجه به گذشت ۱۰ روز از شروع افت شاخص‌ها انتظار می‌رود سازمان بورس به عنوان سازمان متولی یکسری سناریو‌های ازپیش‌تعیین‌شده داشته باشد تا متناسب با اتفاقاتی که می‌افتد، سناریو‌های از‌پیش‌طراحی‌شده خود را عملیاتی کند. تنها اقدام این سازمان این بوده است که برای کنترل هیجانات بازار و حفظ منافع سهامداران، دامنه نوسان قیمت سهام را به مثبت و منفی یک درصد کاهش داده‌اند.

بازار سهام که در چند ماه اخیر کمترین رشد را تجربه کرده است، در ۱۰ روز گذشته همزمان با شهادت اسماعیل هنیه، رئیس دفتر حماس در تهران به شدت سقوط کرد و همه شاخص‌ها منفی شد. 

بر اساس آمار منتشره، بورس تهران طی هفت روز کاری اخیر با بیش از ۱۷۲‌هزار واحد ریزش شاخص مواجه و شاخص کل بورس با کاهش معنادار ۱۰۶‌هزار واحد به محدوده ۲‌میلیون واحد نزدیک‌تر شده است، ادامه این روند نزولی باعث شد عارف، معاون اول رئیس‌جمهور دستور تزریق منابع صندوق توسعه ملی و شبکه بانکی به بازار سهام را صادر کند. این نوع حمایت از بازار بورس، در سال‌های اخیر، همواره روی میز تصمیم‌گیران بوده است تا مانع ضرر و زیان بیشتر به سهامداران شوند، اما تأثیر چندانی بر بازار نداشته است. در کنار این دستور بازار بورس، فقط برای کنترل هیجانات بازار و حفظ منافع سهامداران، دامنه نوسان قیمت سهام را به مثبت و منفی یک درصد کاهش داده‌اند. کارشناسان بازار بورس معتقدند ادامه این روند نزولی در روز‌های گذشته، از فضای نامناسب کسب‌و‌کار در ایران حکایت دارد که اثرات گسترده‌ای روی بازار‌های مختلف از جمله بازار سهام دارد. 

دکتر محمود بهمنی، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با «جوان» با تأکید بر فضای نامناسب کسب‌و‌کار و تأثیر آن بر بازار سرمایه می‌گوید: برای سرمایه‌گذاری‌هایی که به گذشت زمان نیاز دارند تا به سود بالایی برسند، طبعاً سرمایه‌گذاران در بازار سهام، سود‌های بالایی طلب می‌کنند، اما این سود‌ها در مقایسه با بورس‌های کشور‌های توسعه‌یافته، اندک است. 

وی می‌افزاید: به عنوان مثال در کشور‌های توسعه‌یافته ارزش سهام بالا بوده و ۱۰ تا ۱۵ (پی‌به‌ای) و حتی بالا‌تر معامله می‌شوند، اما در ایران نهایت بین چهار تا پنج (پی‌به‌ای) معامله می‌شوند. به عبارت دیگر در ایران سهام قیمت بالایی نمی‌گیرند و همین امر موجب شده است بازار بورس ریسک‌پذیری بالایی داشته باشد. همین ویژگی منفی باعث شده است دید سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت باشد و بیشتر به سمت بازار‌های پرسودتری مثل طلا، مسکن و حتی خودرو هدایت شوند. 

این کارشناس بورس تأکید می‌کند: با توجه به ریسک بالای بورس، در بلندمدت هر عامل و تلنگری باعث سقوط شاخص‌ها و قیمت‌ها می‌شود. گاهی با فروش یک سرمایه‌گذار بزرگ و نهادی، شاخص ۵ درصد منفی می‌شود و اثرات آبشاری روی سایر سهام می‌گذارد و قیمت‌ها افت می‌کند. شاید در روز‌های اخیر به بهانه شهادت رئیس دفتر حماس در تهران و احتمال افزایش تنش نظامی در منطقه غرب آسیا، افت شاخص‌ها آغاز شد، اما به دلیل فضای نامناسب کسب‌و‌کارو ریسک بالای بازار سرمایه این روند نزولی ادامه یافت. 

وی در پاسخ به اینکه آیا با تزریق پول ۶۰۰میلیارد تومان از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه طی روز‌های اخیر به تالار شیشه‌ای موافق هستید، یا خیر؟ می‌گوید: بازار‌های مالی ایران ذاتاً مستعد سقوط هستند، طبعاً سرمایه‌گذارانی که وارد این بازار می‌شوند، این ریسک را پذیرفتند و خیلی به دنبال نقدشوندگی سهام نیستند. سابقه بورس ایران نشان می‌دهد موج‌های رو به بالای شدید و سقوط شدیدتر همیشه در کمین است و این سقوط قیمت‌ها برای سرمایه‌گذاران بورسی، امری روتین و روزمره است. بعید است سرمایه‌گذاری دنبال این ویژگی نقدشوندگی باشد، بلکه اغلب در انتظار آن موج عظیم صعود قیمت‌ها هستند. 

بهمنی تأکید می‌کند: بازار سرمایه در ایران برخلاف بورس کشور‌های توسعه‌یافته است. در دنیا رشد سهام و قیمت‌ها پیوسته است و هرازگاهی سقوط شدید دیده می‌شود، اما در ایران سهام پیوسته سقوط می‌کنند و هر پنج سال یک‌بار موج مثبت شدید رو به بالا اتفاق می‌افتد. 

بهمنی می‌گوید: دولت چهاردهم اگر می‌خواهد بازار سرمایه نوسانات شدیدی نداشته و آرام باشد، باید نسخه مشخصی برای کاهش ریسک‌پذیری بازار سرمایه بپیچد و همزمان دولت با رفع چالش‌ها و مشکلات، فضای کسب‌و‌کار را ساماندهی کند. 

جمع‌بندی کارشناسی جهت مرتفع‌شدن مشکلات بازار سرمایه 

به گزارش ایسنا، حسین عبده‌تبریزی روز گذشته در خصوص وضعیت بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه دچار رکود عمیق و بازار پول با توجه به سیاست‌های انقباضی دولت و بانک مرکزی دچار مشکلات پرداخت تسهیلات است و شرکت‌های بیمه البته کمی از مشکلات فارغ هستند. تبریزی افزود: بازار سرمایه فرصت کمی دارد تا مناسبات خاصی ایجاد کند و امیدواریم کار‌های جدیدی انجام دهد. از سال ۱۳۸۶ به بعد کمتر روند‌های مثبت در کشور داشته‌ایم و دولت‌ها نتوانسته اند جهت را عوض کنند و تحریم یکی از آن دلایل است. طی سه هفته اخیر جمع‌بندی کارشناسی جهت مرتفع‌شدن مشکلات بازار سرمایه تهیه و به مسئولان دولت چهاردهم ارائه شد. 

خبری از تصمیمات کارشناسی از سوی مسئولان و اعضای شورای عالی بورس نیست

حمیدرضا میرمعینی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه نیز در گفتگو با تابناک با اشاره به تزریق ۶۰۰میلیارد تومان از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه طی روز‌های اخیر به تالار شیشه‌ای می‌گوید: چنین ارقامی نمی‌تواند پاسخ مناسبی برای جلوگیری از صف فروش‌های گسترده در این روز‌های بورس باشد. 

وی می‌افزاید: در شرایط خاص این روز‌های بازار، انتظار می‌رود مسئولان در سازمان بورس و شورای‌عالی بورس و وزارت اقتصاد، تصمیمات خاصی اتخاذ کنند، چراکه فضای حاکم بر بورس و اقتصاد کشور، عادی نیست و ویژه است، بنابراین انتظار می‌رفت همانند اتفاقات گذشته، شاهد اقدامات مؤثر از سازمان بورس بر اساس اختیارات قانونی باشیم، اما خبری از تصمیمات مؤثر نبود. از روز چهارشنبه تا روز گذشته خبری از تصمیمات کارشناسی از مسئولان و اعضای شورای عالی بورس نبود. 

این کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه تأکید می‌کند: به عنوان نمونه، در این ایام و به ویژه در اولین روز هفته جاری، سازمان بورس باید برای محدودیت فعالیت بازار یا کاهش دامنه نوسان تصمیمات قاطعی می‌گرفت و حتی حمایت‌های کافی در دستور کار قرار می‌داد، به هر حال الان تصمیم گرفته‌اند با تزریق ۶۰۰میلیارد تومان منابع صندوق توسعه، به کمک بازار بشتابند، اما این اعداد، رقمی نیست و نمی‌تواند در بهبود شرایط بازار سهام تأثیری داشته باشد. 
میرمعینی با اشاره به برنامه‌های سایر کشور‌ها در شرایط بحرانی بازار‌های سرمایه‌گذاری می‌گوید: زمانی که بحران مالی امریکا در سال ۲۰۰۸م. اتفاق افتاد، اقدامات حمایتی دولت در تغییر شرایط بازار نقش مؤثری داشت، بنابراین در کشورمان انتظار داریم سازمان بورس به عنوان سازمان متولی بازار سهام، یکسری سناریو‌های از‌پیش‌تعیین‌شده داشته باشد تا متناسب با اتفاقاتی که می‌افتد، سناریو‌های ازپیش‌طراحی‌شده خود را عملیاتی کند، اما این روزها، خبری از سناریو و چاره‌جویی سازمان بورس نیست، در نتیجه بازار به روند منفی ادامه داده است. 

۲۰درصد از سرمایه مردم آب شد

به گفته این کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه متأسفانه سرمایه مردم در بورس در حال پودرشدن است، به گونه‌ای که در دوسه روز گذشته، ۲۰درصد از سرمایه مردم، (علاوه بر ضرر و زیان قابل‌توجه در دو تا سه سال گذشته) آب شده است، بنابراین اگر کسی احساس مسئولیت می‌کند، باید بر اساس مسئولیت‌هایی که بر عهده‌اش گذاشته شده است، با تصمیمات مؤثر، اقدامات عملیاتی انجام دهد، این در حالی است که سازمان بورس به دنبال زورگویی به شرکت‌های بازار سرمایه است و متأسفانه سهامداران را از یاد برده است و هیچ کاری در جهت تغییر شرایط انجام نمی‌دهد. این تحلیلگر بازار سهام با اشاره به روند منفی بازار در سال‌های اخیر گفت: برآورد‌ها نشان می‌دهد در سال‌های گذشته، ۱۰۰میلیارد دلار کاهش ارزش در بازار سهام داشته‌ایم که با دلار ۶۰‌هزار تومانی، رقمی حدود ۶‌هزار همت از ارزش بازار دود شده است و سهامداران ضرر کرده‌اند، بنابراین ۵/۱۳ همت واریزی از سوی صندوق توسعه، رقمی نیست که در روند بورس تأثیرگذار باشد و دولت جدید باید در این باره تصمیمات کارشناسی و اساسی بگیرد تا اوضاع بورس بهبود یابد.